مدیریت ایمنی و بهداشت در آزمایشگاه ها

در جامعه امروز بهداشت و ایمنی کار یکی از سرفصل های مهم علوم می باشد. یکی از محیطهای کار که حوادث و خطرات در آن بیشتر رخ می دهد آزمایشگاه ها می باشند. خطرات ناشی از عوامل شیمیایی، بیولوژیکی و فیزیکی در محیط کار نظیر آزمایشگاه ها، بیماری ها و حوادثی مانند مرگ و میر حاصل از تنفس گازها و سموم، انفجار، بریدگی ها، پارگی ها، حساسیت ها، صدمات چشمی حاصل از تماس مواد شیمیایی، آتش سوزی، سرطان و همچنین آلودگی های عفونی که می تواند توسط میکروارگانیسم ها مانند باکتری ها، ویروس ها، قارچ ها، انگل ها و ... به انسان منتقل گردد، می باشد. مسائل ایمنی و بهداشتی مربوط به کار آزمایشگاهی توسط سازمان های بسیاری مورد تجدید نظر قرار گرفته است و نیاز به کاربرد و اقبال بیشتر از بهداشت صنعتی در آزمایشگاه ها یادآوری شده است. با این وجود مخاطرات همیشه برای کارکنان آزمایشگاه آشکار نیست. غفلت درباره تدابیر ایمنی و بهداشتی می تواند نتایج جدی در بر داشته باشد. یک سیاست ایمنی وقتی موفق خواهد بود که ترتیب ایجاد، ادامه و اجرای آن توسط یک مدیر مسئول و دارای قدرت کافی مورد حمایت قرار گیرد، و مسئولیت او از مرحله طراحی آزمایشگاه و نصب وسایل شروع شود. در این مقاله سعی گردیده است مهمترین عوامل خطر در آزمایشگاه ها ناشی از طراحی نابجای ساختمان و انبار آزمایشگاه، خطرات فیزیکی، خطرات شیمیایی و خطرات بیولوژیک و راهکارهای کاهش آنها بررسی و ارائه گردد. خطرات فیزیکی نظیر خطرات حرارتی، خطرات ناشی از سر و صدا، خطرات ناشی از فشار، خطرات ناشی از اشعه، خطرات الکتریکی و خطرات ناشی از گازها می باشند. همچنین مواد شیمیایی با توجه به خواص شیمیایی، فیزیکی، بیولوژیک، مقدار و زمان تاثیرگذاریشان دارای خطراتی هستند که باید مورد توجه قرار گیرد. هدف از کنترل خطرات بیولوژیک نیز مهار عوامل عفونتزایی است که به نوعی به کارکنان و محیط آسیب می رسانند.