مهدی اخوان ثالث و مسئله زبان شعر نیما

نگاه جامع نیما یوشیج به شعر و درک این دقیقه که هرگونه تغییر در شعر باید بنیادین و کلی باشد، موجب شد که تمامی عناصر در شعر «آزاد» نیما دچار تحولی اساسی شوند. یکی از عناصر شعر که در شعر آزاد نیما تغییراتی ملموس نسبت به شعر کلاسیک پذیرفت، «زبان» بود. مسئله زبان شعر نیما از همان ابتدا دغدغه موافقان نیما و دستاویز مخالفان او بوده است. مهدی اخوان ثالث یکی از طرفداران نیما بود که در پی گشودن پیچیدگی ها و دشواری های زبان او برآمد و نخستین کتاب مستقل درباره زبان شعر نیما را به نگارش در آورد. در پژوهش پیش رو ابتدا آرای موافقان و مخالفان نیما درباره زبان شعر او مطرح شده و سپس نظریات اخوان در کتاب عطا و لقای نیما یوشیج با روش «تحلیل انتقادی» بررسی شده است. در پایان مشخص شده که اخوان برای دفاع از شیوه نیما کوشیده است برای هنجارگریزی های زبانی نیما نظایری از گذشتگان بیابد تا ثابت کند نیما از اغلب اجازات و امکاناتی که در اختیار قدما بوده، در شعرش استفاده کرده است. او همچنین در ضمن بحث هایش به نکات ظریفی اشاره کرده است که بعدها پژوهشگران دیگری آن را گسترش داده و تکمیل کرده اند؛ بااین حال وی در مواردی نیز دچار اشتباهاتی شده است.

Keywords:

عطا و لقای نیما یوشیج , تحلیل انتقادی , زبان شعر , نیما یوشیج , مهدی اخوان ثالث