بررسی تصاویر عناصر طبیعت در شعر شاعران کودک و نوجوان

یکی از منابع اصلی تصویرآفرینی در شعر کودک و نوجوان، عناصر طبیعت است. در این پژوهش، ۱۰ عنصر از عناصر طبیعت در شعر ۲۷ شاعر در سال های گوناگون انتخاب شده است. شیوه پژوهش، کتابخانه ای، تحلیلی و آماری است. ابتدا تعداد تصاویر به کاررفته استخراج شده و سپس سهم هریک از شاعران در خلق تصاویر ابتکاری مشخص شده است. طبق داده های جدول شماره ۱، پربسامدترین تصاویر تازه مربوط به رنگین کمان (۷۲درصد) و خورشید و ماه (۶۴درصد) و کمترین تصاویر مربوط به باد و نسیم (۴۳درصد) و بهار (۳۵درصد) است. در جدول شماره ۲، تصاویر ابتکاری هریک از شاعران جمع آوری شده است. بر این اساس، ابراهیمی (۳/۱۷درصد)، شعبانی (۹/۱۱درصد) و امین پور (۸/۸درصد) تصویرسازترین شاعران هستند. به دلیل ماهیت، هدف، توجه به نیازها و ذهن خردسالان، شاعرانی که بیشتر برای این گروه شعر سروده اند، مجال کمتری برای تصویرسازی داشته اند؛ به همین دلیل، با وجود پرکاری، محمود کیانوش ۳/۳درصد و شکوه قاسم نیا ۵/۰درصد از کل تصاویر را خلق کرده اند. شاعران از شگردهای مختلف تصویرآفرینی، مانند تشبیه های حسی و انتزاعی، حسن تعلیل، تشخیص و حس آمیزی بهره برده اند. عناصر استفاده شده در تصویرسازی ها عبارت اند از: ویژگی های انسانی، طبیعت و روییدنی ها، اشیا، زمان و مکان، حیوانات، اصطلاحات خاص و رنگ.

Keywords:

واژه های کلیدی: تصویر , عناصر طبیعت , شعر کودک و نوجوان