نثر فنی؛ دلایل و زمینه های شکل گیری

آغاز نثر فنی اگرچه مربوط به قرن ششم هجری است. اما بخش عمده ای از پیشینه ی آن به زمینه های موجود در سده های پیش تر بازمی گردد. حشر و نشر ایرانیان با زبان و فرهنگ عربی و اسلامی از طریق مدارس و مطالعات و اعمال و شعائر روزانه، و نیز ترجمه ی متون عربی به فارسی از همان نخستین سال های ورود اسلام به ایران، به طور تدریجی هم بر تغییر سبک خراسانی به عراقی در شعر، و هم بر فرایند شکل گیری نثر فنی از درون نثر مرسل تاثیر اساسی برجای گذاشت. آموزش علوم متداول عصر، فعالیت در مشاغل دیوانی به خصوص دبیری در دربارها و منشآت نویسی، تمرکز محفل های ادبی بر تفنن طلبی ها و صناعت گری های شعری نیز از عامل های تاثیر گذار بر نثر فنی بود که علاوه بر افزودن بر تخصص نویسندگان و توقعات مخاطبان، ملازمات حرفه ها را نیز با نثر فنی همراه ساخت. تاثیر گذر زمان بر تغییر علائق، خودسانسوری، ملاحظات سیاسی، تجربیات متفاوت فردی و افزایش گستر ه ی جهان بینی و اشراف بر فرهنگ ها را نیز نمی توان بر نثر فنی نادیده انگاشت.

Keywords:

نثر فنی , سبک شناسی , زبان عربی , منشآت نویسی , صناعات شعری