رجوع از شهادت پس از صدور حکم کیفری در فقه امامیه و حقوق ایران

قانون مجازات اسلامی در ماده ۱۹۸، رجوع از شهادت را تا قبل از اجرای مجازات، موجب سلب اعتبار آن دانسته است، بدون آن که نسبت به احکام مسئولیت شاهد رجوع کننده، تعیین تکلیف نماید. حکم مزبور در شرایطی است که نه تنها مشهور فقها بلکه فتوای معیار قانونگذار، رجوع موخر بر صدور حکم را جز در خصوص حدود، باعث نقض آن نمی­ داند. مساله اعتبار شهادتی که گواه بعد از صدور حکم در دعوای کیفری از آن رجوع می­ کند موضوع تحقیق حاضر است که در کنار آن به چگونگی مسئولیت شاهد رجوع کننده پرداخته شده است. ارزیابی ادله فقهی نشان می ­دهد رجوع موخر بر صدور حکم حتی اگر بعد از اجرای مجازات تحقق یابد - چه در دعاوی موجب حد و تعزیر و چه در موجب قصاص و دیه - سبب بی ­اعتباری حکم مبتنی بر آن است و محکوم ­به مالی نظیر دیه در صورت وجود باید به محکوم مسترد، و در صورت عدم دسترسی به آن و نیز نسبت به سایر صدمات اعم از بدنی و غیر بدنی، شاهد ضامن است. نحوه­ توزیع مسئولیت نیز بر حسب سهمی که گواه در شکل گیری دلیل اثبات داشته است در فروض مختلف با عنایت به مصادر فقهی مشخص گردیده است.

Keywords:

شهادت , رجوع از شهادت , شهادت دروغ , مسئولیت شاهد , نقض حکم