بازپژوهی شرط اسلام قاضی در دعاوی مرتبط با احوال شخصیه اهل کتاب

منصب قضا از یک سو به واسطه نقش غیرقابل انکاری که در نظم جامعه و اجرای قوانین و حدود الهی دارد، منصبی ویژه و مورد توجه است و از سوی دیگر، تحقق عدالت اجتماعی اقتضا میکند که آحاد افراد جامعه به مناصب اجتماعی دسترسی داشته باشند. بر اساس فقه اسلامی، اهل کتاب میتوانند در دعاوی مرتبط با احوال شخصیه که در نظم عمومی اختلالی ایجاد نمیکند بر اساس حکم شریعت خود عمل کنند. اصل ۱۳ قانون اساسی هم مشعر به همین معناست؛ در حالی که حاکمیت اسلامی و ضرورت های اداره جامعه، ملاحظه مسائل بسیاری را ایجاب میکند؛ به نظر می رسد ادله ای که بر لزوم مسلمان بودن قاضی اقامه شده، مربوط به آن دسته از دعاوی است که طرفین دعوا یا دست کم یکی از آنها مسلمان باشند. این پژوهش با بررسی و نقد ادله لزوم اشتراط اسلام در قاضی و تمسک به برخی از آیات و روایات، امکان به کارگیری رسمی قضات اهل کتاب در سامانه قضاوت حکومت اسلامی را تقویت میکند. البته قضاوت ایشان صرفا به دعاوی مرتبط با احوال شخصیه که هر دو طرف دعوا اهل کتاب هستند محدود می شود.

Keywords:

اهل کتاب , قاعده الزام , اسلام قاضی , شروط قاضی