تجزیه علیت صفات مورفولوژیک موثر بر عملکرد علوفه در جمعیت هایی از جنس لولیوم (Lolium spp)

لولیوم به دلیل رشد و ایجاد پوشش سریع، خوش خوراکی، عملکرد علوفه زیاد، مقاومت در برابر سرما و ایجاد پوشش مناسب در ماه های سرد سال از اهمیت ویژه ای برخوردار است. به منظور برآورد تنوع ژنتیکی و ارتباط بین عملکرد علوفه و صفات مورفولوژیک، شش جمعیت از سه گونه لولیوم در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار مطالعه شده و صفات تعداد پنجه، طول برگ، عرض برگ، ارتفاع و عملکرد علوفه خشک از چهار بوته در هر کرت آزمایشی اندازه گیری شد. پس از انجام تجزیه واریانس یک متغیره و تجزیه کوواریانس ترکیب های دوگانه صفات، همبستگی ژنتیکی محاسبه گردید. همچنین با هدف تعیین اثرات مستقیم و غیرمستقیم صفات بر عملکرد علوفه خشک بوته تجزیه علیت انجام شد. نتایج تجزیه واریانس صفات نشان داد که بین جمعیت های مورد بررسی از نظر تمامی صفات تنوع ژنتیکی وجود داشت. همبستگی ژنتیکی بین عملکرد علوفه خشک بوته با تعداد پنجه (۸۴/۰=r) در سطح ۵% معنی دار بود. تجزیه علیت نشان داد اثر مستقیم صفت ارتفاع بوته بیشترین مقدار را در بین اثرات مستقیم متغیر های مستقل بر عملکرد خشک بوته داشت. به نظر می رسد طول برگ با اثر مستقیم مثبت و زیاد به دلیل عدم همبستگی معنی دار با صفات دارای اثر مستقیم منفی (تعداد پنجه و عرض برگ)، مناسبترین صفت جهت اصلاح عملکرد جمعیت های مورد بررسی باشد. این صفت می تواند به عنوان معیار انتخاب در برنامههای اصلاحی برای بهبود عملکرد خشک بوته استفاده گردد.

Keywords:

صفات مورفولوژیک , تجزیه علیت , همبستگی ژنتیکی و فنوتیپی , لولیوم