بررسی نظریه های جرم شناختی در تکوین جرم فضای مجازی

فضای سایبر، فرصت های تازه و بسیار پیشرفت هایی را برای قانون شکنی در اختیار انسان می گذارد، همچنین توان بالقوه ارتکاب گونه های مرسوم و کلاسیک جرایم را به شیوه های غیرمرسوم و بسیار جدید سوق می دهد تا مجرمان سایبری بتوانند در این کهکشان صفر و یک، هرآنچه می خواهند و در اندیشه دارند، به منصه ظهور برسانند. این امر، علوم مختلف و از جمله جرم شناسی را با تحول روبرو ساخت. نکات قابل توجه، تفاوت در علل وقوع جرایم سایبری و ضرورت توجه چندجانبه به جرایم سایبری، از منظر علل زیستی، روانی و اجتماعی است. از همین رو، برنامه هایی که به منظور پیشگیری از جرایم سایبری ارائه می شوند باید به این امر توجه داشته باشند. نکته دیگر، قابلیت اعمال برخی نظریات جرم-شناسانه مربوط به جرایم فضای سنتی بر جرایم این فضای نوین و جستجوی نظریه های جدید در تبیین جرایم سایبری است اما با توجه به تنوع انواع جرایم در فضای سایبری، فرض کفایت یکی از نظریه های جرم شناسانه برای درک کامل ماهیت این جرایم نادرست است و لذا تنها با جامع نگری و توجه ترکیبی به تمام این نظریه هاست که می توان به درک کاملی از ماهیت پیچیده این جرایم دست یافت. در این پژوهش تلاش شده است که با اتخاذ رویکرد کتابخانه ای- اسنادی به جرم شناسی انحرافات فرهنگی در فضای سایبری و بررسی جرایم سایبریمتاثر از فضای سایبری در حقوق ایران پرداخته شود. نتایج بررسی های پژوهش نشان می دهد جرائم سایبری به اقتضای ویژگی های منحصربه فرد خود همچون سهولت ارتکاب جرم، ناشناخته بودن، فرامرزی بودن جرم، کم سن بودن مجرمان، گستردگی خسارت و کثرت بزه دیدگان، منجر به شکل گیری جرائم متعددی علیه امنیت ملی، اقتصادی، نظامی، اخلاقی و فرهنگی جامعه و موجب گسترش بزه دیده گی در تمام اقشار جامعه گردیده است.

Keywords:

جرم شناسی , جرائم سایبری , انحرافات فرهنگی , فضای سایبر