مناسبات پزشکی- درمانی ایران و شوروی ( ۱۳۲۰ - ۱۳۳۲ ش)

ایران و شوروی از دیرباز، روابط بسیار گستردهای با یکدیگر دارند. بر اساس منابع و اسناد تاریخی، آغاز روابط دو کشور به زمانسلطنت ایوان چهارم (ایوان مخوف) در روسیه و سلطنت شاه طهماسب صفوی در ایران باز میگردد. مناسبات طرفین تا بهقدرت رسیدن پتر کبیر محدود به روابط بازرگانی بود اما با کشورگشایی تزارها و حرکت به سوی قفقاز و ایران و شروع جنگاول و دوم ایران و روس، روابط دچار تحولات اساسی و قابل توجهی شد و روابط شکل گرفته تا پایان دوره سلطنت قاجارها، بهصورت غالب و مغلوب تداوم یافت. اولین چالش های جدی ایران و غرب در دوران معاصر به رویارویی نظام ی حاکمان قاجار وتزارهای روسیه بر می گردد که به معاهدات ننگین ترکمانچای و گلستان ختم شد. چنین قراردادهایی در آینده نیز ادامه ی افتآن چنان که با قرارداد ۱۹۰۷ میان روس و انگلیس، ایران استقلال و حاکمیت خود را از دست رفته می دید اما با وقوع انقلاببلشویکی در روسیه قرارداد ملغی اعلام شد و این بار بر خلاف همیشه تحولات بین المللی به سود ایران رقم خورد. قدرتگرفتن محمدرضا پهلوی در ایران، روابط دو کشور را تغییر داد و با حمله ی متفقین به ایران و اشغال نظامی کشور در سال۱۳۲۰ این روابط وارد نقطه ی عطف جدیدی شد. این پژوهش به روش تاریخی و رویکرد توصیفی- تحلیلی و بهره گیره گیری از کتب، مطبوعات و اسناد در پی آن است، مناسبات پزشکی- درمانی ایران دوره ی پهلوی دوم در مقابل همسایه ی استراتژیک یعنی اتحاد جماهیر شوروی طی سال های ۱۳۲۰ تا ۱۳۳۲ ش را مورد بررسی و ارزیابی قرار دهد.

Keywords:

ایران , شوروی , پهلوی دوم , مناسبات پزشکی- درمانی