محلول پاشی گیاه خارمریم (Silybum marianum L. Gaertn.) با تنظیم کننده های رشد گیاهی در شرایط مختلف رطوبت خاک
Publish Year: 1403
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 17
This Paper With 19 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_IJMAPR-40-3_010
تاریخ نمایه سازی: 8 مهر 1403
Abstract:
سابقه وهدف: گیاهان در طول دوره رشد خود در طبیعت و در شرایط مزرعه در معرض تنش های محیطی مختلفی قرار میگیرند. گیاه دارویی خارمریم به دلیل ویژگیهای دارویی و درمانی آن، از زمان باستان به منظور درمان بیماری های کبدی و کیسه صفراوی استفاده میشده است. این پژوهش با هدف بررسی پاسخ گیاه دارویی خارمریم به تنظیم کنندههای رشدی در شرایط مختلف رطوبتی خاک انجام شد.مواد و روش ها: این پژوهش در سال زراعی ۱۴۰۱-۱۴۰۰ در مزرعه تحقیقاتی موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور واقع در کرج انجام شد. این مزرعه تحقیقاتی، واقع در پنج کیلومتری جنوب شرقی شهرستان کرج در عرض جغرافیایی ۳۵ درجه و ۴۸ دقیقه ی شمالی و ۵۱ دقیقه ی شرقی و ارتفاع ۱۳۲۰ متری از سطح دریا قرار دارد. این پژوهش به صورت کرتهای خردشده بر پایه ی طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل سطوح مختلف ظرفیت زراعی خاک (۹۰%، ۷۵%، ۵۰%، ۲۵% ظرفیت زراعی) و محلول پاشی با تنظیم کننده رشد گیاهی مانند اسید سالیسیلیک (mg.l-۱ ۱۵۰- ۷۵)، اسپرمین (mg.l-۱ ۱۴۰- ۷۰)، براسینواستروئید (C۲۸) (µM ۲/۱-۱) و آب (شاهد) بود. برای اعمال تیمارهای رطوبتی، میزان رطوبت خاک در حد فاصله ی بین ظرفیت زراعی و ۲۵% با استفاده از روش وزنی به صورت روزانه و همزمان با TDR (Time Domain Reflectometry) تعیین شد. آبیاری با توجه به تیمارهای مورد نظر در کل دوره ی رشد براساس نمودار ترسیم شده و با کمک TDR انجام گردید. محلول پاشی پنج ماه پس از کشت بذر در اردیبهشت ماه به فاصله زمانی هفت روز یکب ار در سه مرحله انجام شد. در پایان پژوهش صفات میانگین تعداد برگ، سطح برگ، قطر تاج پوششی گیاه، تعداد ساقه فرعی، طول ریشه، قطر طوقه، تعداد روز تا ظهور برگ، ظرفیت آنتی اکسیدانی میوه، شاخص رنگ میوه، درصد خاکستر دانه، محتوای قند برگ، وزن هزاردانه، عملکرد میوه و میزان روغن در گیاه اندازهگیری شد.نتایج: نتایج پژوهش نشان داد که کاهش رطوبت خاک، صفات رشدی و عملکردی را در مقایسه با تیمار شاهد کاهش داد. با این حال محلول پاشی گیاه با تنظیمکننده رشد در بهبود شاخص های رشدی موثر بود. به طوری که تعداد برگ در تیمار ۲۵% ظرفیت زراعی خاک در مقایسه با تیمار شاهد (۹۰% طرفیت زراعی) تقریبا به نصف کاهش یافت. محلول پاشی گیاه با براسینواستروئیدها در سطح مختلف رطوبتی خاک از کاهش معنی دار تعداد برگ در گیاه ممانعت به عمل آورد. بیشترین سطح برگ در تیمار mg.l-۱ ۱۴۰ اسپرمین+ FC ۷۵% مشاهده شد. محلول پاشی گیاه با اسپرمین و براسینواستروئید در بهبود صفات رویشی در شرایط تنش موثر بود. محلول پاشی گیاه با اسپرمین در شرایط ۵۰% ظرفیت زراعی منجر به ثبت بیشترین میزان روغن در میوه شد. در شرایط ۷۵% ظرفیت زراعی، محلول پاشی گیاه با براسینواستروئید (۱ میکرومولار) عملکرد میوه در گیاه را ۷۱.۶% در مقایسه با تیمار شاهد در همان سطح تنش و ۵.۶% در مقایسه با تیمار شاهد در شرایط ۹۰% ظرفیت زراعی افزایش داد. بررسی همبستگی شاخص های رنگ با ظرفیت آنتی اکسیدان در گیاه نشان داد که درصد ظرفیت آنتی اکسیدان در گیاه با شاخص روشنایی (L) دارای همبستگی مثبت و معنی دار میباشد که بیانگر این است که میوههای با رنگ تیرهتر دارای ظرفیت آنتیاکسیدانی بالاتری هستند. این در حالی است که دو شاخص قرمزی (a) و زردی (b) با ظرفیت آنتی اکسیدان میوه دارای همبستگی منفی و معنی دار بود.نتیجهگیری: نتایج پژوهش نشان داد که کاهش میزان رطوبت خاک شاخص های رشدی و عملکردی گیاه را کاهش میدهد، با این حال محلول پاشی گیاه با استفاده از تنظیم کننده های رشد گیاهی منجر به بهبود شرایط رشدی گیاه در شریط کم آبی میگردد. به طورکلی، با توجه به نتایج پژوهش میتوان بیان کرد که محلول پاشی گیاه با استفاده اسپرمین در غلظت ۱۴۰ میلی گرم در لیتر با بهبود صفات رشدی و عملکردی در افزایش مقاومت گیاه به شرایط تنش رطوبتی در خاک کمک میکند.
Keywords:
Authors
بهلول عباس زاده
دکتری زراعت؛ بخش تحقیقات گیاهان دارویی و محصولات فرعی، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور/زراعت
سحر فنائی
دانشجوی دکتری، گروه علوم و مهندسی باغبانی، پردیس دانشگاهی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران
داود بخشی
عضو هیات علمی دانشگاه گیلان
مراجع و منابع این Paper:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :
