مطالعه ای تحلیلی پیرامون کارکرد رفتارگرایی، شناخت گرایی و سازه گرایی در فرایند آموزش و تدوین محتوای درسی

رفتارگرایی به مثابه یک جنبش در آغاز سده بیستم، تلاش بسیاری برای تغییر رویکردها به انسان و شیوه آموزش کودکان به ویژه در مدارس و جهت دهی به پژوهش های علوم انسانی از جمله علوم تربیتی نمود. این نظریه سال ها به عنوان نظریه غالب در میان نظریه پردازان و مدیران آموزشی در آمریکای شمالی جریان داشت. افزون بر این، دو جریان دیگر یعنی جریان شناخت گرایی رابرت گانیه و سازه گرایی ژان پیاژه نیز تلاش نمودند تا برخی از کاستی ها در زمینه آموزش و فرایند یاددهی-یادگیری را اصلاح نمایند. در تحقیق حاضر تلاش شده است تا ضمن بحث پیرامون دو نظریه مهم رفتارگرایی و سازه گرایی در سده بیستم، به تاثیر این دو نظریه در فرایند آموزش و تفاوت های نظری و عملی این دو جریان آموزشی بپردازد. علاوه بر این، به نظریه شناخت گرایی نیز اشاره ای خواهیم کرد تا درک و دریافت دقیق تری از تحولات مربوط به پداگوژی در سده بیستم و موضوعی به نام تدوین متون درسی و بازنگری در آن ها داشته باشیم. روش تحقیق حاضر از نوع توصیفی-تحلیلی است و یافته های تحقیق نشان می دهد که جریان رفتارگرایی با وجود رشد و گسترش در آمریکای شمالی، اما توسط نظریه شناخت گرایی به واسطه عدم توجه به فرایند های تدوین محتواهای آموزشی در مدارس به کناری زده شد. پس از آن نیز با ظهور جریان سازه گرایی، می توان گفت که شناخت گرایی به حاشیه رانده شد. سازه گرایی برخلاف جریان شناخت گرایی که معتقد به نقش تسهیل کنندگی در فرایند آموزش و تدوین نوعی محتوای برنامه درسی است، بر این اصل تکیه می کند که مهم ترین امر در فرایند آموزش، دسته بندی کلی دانش است. تنها از این طریق است که می توان فرایند یاددهی-یادگیری در مدارس را تقویت نمود.

Keywords:

آموزش , برنامه درسی , رفتارگرایی , شناخت گرایی , سازه گرایی