مسئولیت مدنی زوج و زوجه در حقوق ایران

هدف از این تحقیق بررسی مسئولیت مدنی زوجین در فقه و حقوق ایران است. شیوه تحقیق توصیفی– تحلیلی است و با استفاده از منابع کتابخانه ای، اطلاعات گردآوری گردیده است. نتایج بررسی ها نشان داده است زمانی که عضوی از خانواده، زوج یا زوجه با نقض تعهد خود خسارت یا ضرری به طرف مقابل می رساند، متضرر می تواند، مطابق با مقررات و ضوابط قانونی، از وی طلب خسارت نماید. در قوانین موضوعه هر یک از زوجین دارای تعهداتی نسبت به همسر خود هستند و در طول زندگی خود موظف اند به این تعهدات عمل کنند به عنوان مثال زن وظیفه دارد تمکین عام و خاص نسبت به شوهر داشته باشد و شوهر نیز موظف است نفقه زن را تامین کند. همچنین قواعد مسئولیت مدنی از ابتدای رابطه ی زوجیت تا مرحله انحلال آن (طلاق یا فسخ ) امکان تحقق دارد. از زمانی که عقد بین همسران به وقوع می پیوندد قواعد مسئولیت مدنی بین طرفین تحقق می یابد و تا فسخ نکاح یا طلاق این گونه مسئولیت وجود دارد. علاوه بر این اقداماتی از قبیل سوء استفاده از حق در روابط زوجین، سوء معاشرت، عدم معاضدت، عدم وفاداری، تدلیس در نکاح، عدم ثبت ازدواج و طلاق، از جمله اقداماتی هستند که سبب ایجاد مسئولیت مدنی در روابط زوجین می گردند. طبق قوانین موجود هر یک از زوجین دارای حقوق و وظایفی هستند که در طول زندگی باید این وظایف را انجام دهند و از حقوق خود نیز بهره ببرند اما امکان سوء استفاده از اینگونه حقوق با هدف تحت فشار قراردادن همسر نیز وجود دارد. سوءاستفاده از حق حبس در مهر، حق فسخ و رجوع در وعده نکاح، حق ریاست خانواده و تحصیل زن می تواند برای هریک از همسران مسئولیت مدنی ایجاد کند.

Keywords:

مسئولیت مدنی , زوجین , فقه , حقوق ایران