مطالعه تطبیقی قانون حاکم بر حق کسب و پیشه و تجارت

روابط موجر و مستاجر و قوانین حاکم بر آن از دیرباز مورد توجه مقنین بوده است .حق کسب و پیشه و تجارت ، از تاسیس های حقوقی رایج در حقوق موضوعهء ایران است . پدیده حق کسب و پیشه و تجارت ازجمله حقوقی است که در بستر عرف رشد و نمو نموده و در نهایت در عرصه مجلس مقننه ظهور و نمود یافته و لباس قانون بر تن نموده است . این حق از بدو پیدایش مسیر پر فراز و نشیبی را طی کرده است . قانون روابط موجر و مستاجر سال ۱۳۵۶ این حق را به اوج رساند و قانون روابط موجر و مستاجر سال ۱۳۷۶ آن را به حاشیه راند . با این وجود حقی که بر اساس قوانین سابق ایجاد گردیده است ، ادامه حیات می دهد و لذا بایستی ماهیت این حق را به درستی شناخت و قوانین را مرور کرد. در خصوص وحدت یا دوگانگی آن از سرقفلی هم در دکترین و هم در رویهء قضایی اختلاف نظر وجود دارد که به نظر می رسد این امر ناشی از عدم تبیین ماهیت وطبیعت حقوقی این حق است . این نوشتار با بررسی تطبیقی قانون حاکم بر حق کسب و پیشه و تجارت به عنوان یک حق و امتیاز و تمایز آن از سرقفلی به عنوان وجهی که توسط مستاجر به مالک یا مستاجر قبلی پرداخت می شود ،می پردازدThe landlord-tenant relationship and the laws governing it have long been the concern of legislators. The right to business, profession and trade is one of the common legal institutions in Iranian subject law. The phenomenon of the right to trade is one of the rights that has grown and developed in the context of custom and has finally emerged and manifested itself in the field of the legislative assembly and has been clothed in law. This right has gone through many ups and downs since its inception. The Law of Landlord and Tenant Relations of ۱۳۵۶ brought this right to its peak and the Law of Landlord and Tenant Relations of ۱۳۷۶ marginalized it. However, the right that was established based on the former laws continues to exist, and therefore the nature of this right must be properly recognized and the laws reviewed. There is a difference of opinion regarding the unity or duality of goodwill both in doctrine and in judicial practice, which seems to be due to the lack of clarification of the nature and legal nature of this right. This article deals with the comparative study of the law governing the right to business and trade as a right and privilege and distinguishing it from goodwill as money paid by the tenant to the previous owner or tenant

Keywords:

right of goodwill , privilege , governing law , right of business and trade , حق سرقفلی , امتیاز , قانون حاکم , حق کسب و پیشه و تجارت ,