رابطه شیوه های فرزندپروری و ویژگی های شخصیت با تاب آوری در دوره ابتدایی

در مطالعه حاضر به بررسی رابطه شیوههای فرزندپروری و ویژگیهای شخصیت با تاب آوری در دوره ابتدایی پرداخته شده است. از نظر کورنن (۲۰۰۷) اگر چه تابآوری تا حدودی یک ویژگی شخصیتی و تا حدود دیگر نیز نتیجه تجربه های محیطی افراد است ولی انسانها قربانی محیط یا وراثت خود نیستند. افراد میتوانند تحت آموزش قرار بگیرند تا ظرفیت تاب آوری خود را به وسیله آموختن برخی مهارتها افزایش دهند. یکی از سازه هایی که در تاب آوری تاثیر دارد عوامل خانودگی و تفاوت­های فردی است. رشد شخصیت و بهداشت روانی و جسمی ما با توانایی برقراری ارتباط رابطه دارد و یک رابطه نارسا، میتواند سلامت جسمی و روانی شخص را تحت تاثیر قرار دهد. بنابراین اگر در خانواده تنش بین اعضا وجود داشته باشد، کودک در یافتن هویت خویش، ایجاد روابط مطلوب با دیگران، مقابله صحیح با فشارهای روانی و رشد سالم روانی و رفتاری دچار مشکل خواهد شد، زیرا محیط خانواده یکی از عوامل اساسی شکلگیری شخصیت کودک و اولین بذر تکوین رشد فردی و پایه و اساس بنای شخصیت آدمی است و کودک در بیشتر حالات خود، مقلد پدر و مادر و رفتار آنها است. بنابراین بسیاری از ویژگیهای شخصیت کودک تحت تاثیر ویژگی­های شخصیت والدین و شیوه­ی فرزندپروری آنها است.از طرف دیگر کودکان در فرآیند رشد خود، دوره­ی نوجوانی را پیش رو دارند. دوره نوجوانی بحرانی­ترین دوره برای سازندگی شخصیت است. از نظر تحولی، این دوره، دوره شکلگیری و آماده شدن است و نوجوانان در این دوره در پی کشف و آزمون ظرفیتهای خود میباشند.سبکهای پرورشی مستبدانه می تواند بسیار سفت و سخت باشد. گروتبرک (۲۰۰۰) معتقد است که والدین و مراقبان کودک میتوانند شرایطی را برای افزایش تاب آوری کودک فراهم آورند. وی عشق و علاقه و بیان عقاید و باز بودن و تعامل میان اعضای خانواده را در تاب آوری موثر میداند. همچنین، گریل (۱۹۹۳) با تمرکز بر عوامل خانوادگی موثر بر تاب آوری دریافت که کودکانی که در برابر فشار و استرس مقاوم هستند والدینی دارند که آنها با روشهای تربیتی مثبت برخورد کرده اند و با زندگی کودکشان درگیر هستند راهنمایی های بهتر و بیشتری را به آنها ارائه میدهند.از جمله مسائلی که در حوزه تاب آوری مطرح است نقش ویژگیهای شخصیتی است. بر اساس مدل انتخاب- مقابله افتراقی راهبردهای مقابله ای مورد استفاده در رویارویی با تنش تعیین کننده پیامدهای مثبت و منفی هستند و نوع راهبردهای مقابله ای انتخاب شده به ویژگیهای شخصیتی افراد بستگی دارد. در نتیجه از آنجا که ویژگیهای شخصیتی خاص افراد به کارگیری راهبردهای مقابلهجای متفاوت را ترغیب میکنند، افراد به صورت متفاوت به تنش پاسخ میدهند.

Keywords:

فرزندپروری , شخصیت , خانواده , سبک پرورشی , روش تربیتی , کودک