بررسی تطبیقی سازمان های سنجش علم بر اساس شاخص های علم سنجی

هدف: این پژوهش به منظور تبیین وضعیت سازمان های سنجش علم بر اساس شاخص های پایش اطلاعات صورت گرفته است. روش شناسی: پژوهش حاضر از نوع توصیفی کاربردی است که با روش های پیمایشی و کتابخانه ای انجام شده است. با جست وجو در پایگاه های علمی و بررسی متون و منابع مرتبط، سازمان های سنجش علم شناسایی و شاخص های علم سنجی، استخراج و در قالب سیاهه وارسی تهیه گردید. سپس پایگاه ها بر مبنای محتوای آن ها دسته بندی و برای هریک از آن ها سیاهه ای تکمیل گردید. در نهایت نیز داده های گردآوری شده با استفاده از نرم افزار اکسل موردتجزیه وتحلیل قرار گرفت.   یافته ها: یافته های پژوهش حاکی از آن است که شاخص های مورداستفاده برای پایش اطلاعات در هر گروه از پایگاه های علم سنجی (نظیر پایگاه های حاوی داده های مالی و داده های انسانی، پایگاه ها و نمایه های تحلیل استنادی، پایگاه های گزارش استنادی نشریات و پایگاه های رتبه بندی و...) متفاوت است. از بین شاخص های موردمطالعه، شاخص «ضریب تاثیر» با استفاده در ۲۲ پایگاه (۳۸.۵۲) به عنوان پرکاربردترین شاخص علم سنجی شناخته شد. پس از آن، شاخص «هرش» با استفاده در ۱۵ پایگاه سنجش علم (۷۱. ۳۵) در رتبه دوم قرار گرفت. همچنین از بین پایگاه های موردمطالعه، «پایگاه های رتبه بندی دانشگاه ها» بیشترین میزان استفاده از شاخص های علم سنجی (۸۵ شاخص) را به خود اختصاص داده و «پایگاه های حاوی داده های مالی و انسانی» با استفاده از ۵۶ شاخص، رتبه دوم را کسب نموده است. از طرفی، پایگاه های «گزارش استنادی نشریات» و «نمایه تخصصی یا موضوعی» با استفاده از ۷ شاخص، به طور مشترک، کمترین میزان استفاده از شاخص های موردنظر را به خود اختصاص دادند. نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان داد که پایگاه های سنجش علم به لحاظ میزان استفاده از شاخص های علم سنجی، با یکدیگر متفاوت هستند و می توان شاخص های مشابهی برای همه آن ها ارائه داد.

Keywords:

Scientometric organizations , scientometric indicators , Comparative Study