بررسی تطبیقی قصه تمثیلی حسن و دل و سفر زائر

موضوع این مقاله بررسی تطبیقی دو قصه تمثیلی حسن و دل نوشته سیبک نیشابوری و سفر زائر اثر جان بن یان است. از مهم ترین وجوه مشترک این دو قصه، شخصیت پردازی براساس صفات و ویژگی های انسانی و اعضای جسم آدمی است. این نوع شخصیت پردازی اگرچه نادر است، در زبان فارسی و انگلیسی نمونه دارد. وجه دیگر شباهت، حضور شخصیت های همنام و همانند در دو داستان است. تعداد شخصیت های هر دو داستان متنوع و متعدد است که از آن میان شخصیت هایی که قابلیت تطبیق دارند، انتخاب شده اند. سپس به شخصیت ها و مکان های یاریگر و شخصیت ها و مکان های مانع تقسیم شده اند. شخصیت های یاریگر در رسیدن سالک یا زائر به مقصد نقش دارند و شخصیت های مانع سد راه می شوند. شخصیت اصلی سفر زائر کریستین است که شخصیت هایی همچون صبر، بصیرت، سخاوت، نجابت، تدبیر، صداقت و معرفت او را همراهی می کنند. شخصیت های اصلی نمونه فارسی، حسن و دل هستند که شخصیت هایی مانند نظر، خیال، صبر، دل، عشق، وفا و تبسم به کمک آن ها می شتابند. ازجمله شخصیت های مانع در سفر زائر، خودرای کاهل، ظاهرپرست، ریاکار و بدگمان، و در حسن و دل، زرق، رقیب، غمزه جادو، ناز و زلف هستند. از وجوه تفاوت این دو داستان نیز، هدف، سبک بیان، تلمیحات و اشارات و درجه واقع نمایی و انتزاع قابل ذکر است.

Keywords:

Story , The Pilgrim's Progress , Hosn-o-Del , Helper Places-Helper Opponents , Opponent Places , Opponent Characters , Comparative Literature , ادبیات تطبیقی , قصه تمثیلی , سفر زائر , حسن و دل , شخصیت های یاریگر