چالش های اخلاقی اتخاذ هوش مصنوعی در مدیریت منابع انسانی

زمینه: مطالعات اخیر نشان داده اند سازمان ها علی رغم سرمایه گذاری زمان، تلاش و منابع، هنوز ملاحظات اخلاقی لازم را در مواجهه با اتخاذ هوش مصنوعی در مدیریت منابع انسانی، پیش بینی نکرده اند. این پژوهش قصد دارد چالش های اخلاقی به کارگیری هوش مصنوعی برای مدیریت انسان ها را شناسایی و بررسی کند. روش: برای انجام پژوهش از روش دلفی استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش را صاحب نظران دانشگاهی، صنعتی و توسعه دهندگان هوش مصنوعی و مدیران و مشاوران کسب وکارهای استعمال کننده از هوش مصنوعی تشکیل می دهند که تعداد نمونه به ۲۲ نفر رسید. نمونه گیری به صورت غیراحتمالی و هدفمند بوده و برای شناسایی متخصصان برجسته از شیوه گلوله برفی استفاده شد. ابزار گردآوری اطلاعات مصاحبه های عمیق نیمه ساختاریافته بوده است. تجزیه وتحلیل اولیه داده ها، به کمک نرم افزار MAXQDA صورت گرفت. در گام نهایی، از کدگذاری های باز بهره برده شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد که سازمان ها در استفاده از تکنیک های هوش مصنوعی و علم داده برای وظایف منابع انسانی با ۶ تهدید اخلاقی مواجه می شوند: نقض عدالت سازمانی از طریق تصمیمات و ارزیابی های آلوده به خطا و سوگیری در داده ها؛ نقض خودمدیریتی/خودراهبری، خودمختاری، عاملیت، استقلال و اختیار کارکنان؛ نادیده گرفتن کرامت انسانی؛ مبهم بودن فرایند تصمیم گیری داده محور؛ آثار نامطلوب روحی، روانی و اجتماعی؛ نقض حریم خصوصی و محافظت از داده ها. نتیجه گیری: مطالعه حاضر با آشکارسازی و کاهش فرضیات اشتباه، به سازمان ها کمک می کند تا با کسب آگاهی در مورد خطرات اجرای هوش مصنوعی در منابع انسانی، به سادگی، منطق تحلیلی حوزه های دیگر را به مدیریت و کنترل کارمندان خود منتقل نکنند. لذا چارچوب بدست آمده به تحقیقات مدیریتی در تلاقی تجزیه وتحلیل کارکنان، هوش مصنوعی و بازتاب های اخلاقی مدیریت الگوریتمی انسان ها کمک می کند.

Keywords:

Artificial intelligence , Human resource management , Human resource ethics , هوش مصنوعی , مدیریت منابع انسانی , اخلاق منابع انسانی