واکاوی زمینه گرایی و ارائه الگوی استراتژی در معماری مسکن مهر استان ایلام

زمینه گرایی در معماری، رویکردی است که به­دنبال سازگاری ساختمان ها با بناهای همجوار و ایجاد زمینه سازگاری با ساختمان های آینده است؛ بنابراین توجه به آن می تواند سطح کیفیت و رضایت محیط زندگی ساکنان را ارتقا بخشد. مسئله ای که در اینجا مطرح است این است که به چه میزان قوانین معماری زمینه گرا در ساختمان های مسکن اجتماعی، به­ویژه در پروژه های مسکن مهر، رعایت شده اند؟ همچنین میزان موفقیت طرح های مسکن مهر از منظر معماری در ایجاد حس رضایتمندی میان ساکنین، باید مورد ارزیابی قرارگیرد. پژوهش حاضر با هدف تدوین الگوی استراتژی های زمینه گرایی در معماری مسکن اجتماعی (مسکن مهر) در استان ایلام به روش ترکیبی (کیفی و کمی) انجام شده است. روش گردآوری اطلاعات در این پژوهش، کتابخانه ای و میدانی با استفاده از ابزار مصاحبه و پرسش­نامه است. در بخش کیفی، با کارشناسان معماری و طراحی شهری به­روش «گلوله برفی» مصاحبه انجام­شد که با ۱۲ نفر به اشباع نظری رسید. همچنین از روش تحلیل تم برای تجزیه­وتحلیل داده های کیفی استفاده شد. در بخش کمی، پرسش­نامه ای به کمک مفاهیم استخراج­شده در بخش کیفی، طراحی و سپس با تایید روایی و پایایی آن بین ۳۸۴ نفر از ساکنان مجتمع های مسکونی مسکن مهر استان ایلام به­روش نمونه گیری طبقه ای توزیع شد. تجزیه­وتحلیل داده های کیفی حاکی از استخراج ۷۶ کدگزینشی، ۲۵ تم فرعی و ۴ تم اصلی بود. یافته های کمی نشان­داد که عوامل کالبدی، تاریخی، اجتماعی– فرهنگی و طبیعی به­عنوان استراتژی های معماری زمینه گرا در مسکن مهر استان ایلام تعیین­شدند. از بین استراتژی های تدوین­شده، استراتژی طبیعی با میانگین رتبه (۸۷/۲) دارای بیشترین میزان اهمیت و استراتژی تاریخی با میانگین رتبه (۱۲/۲) دارای کمترین اهمیت بودند.

Keywords:

استراتژی های زمینه گرایی , مسکن اجتماعی , مسکن مهر , معماری , استان ایلام