تحلیل تطبیقی دعاوی حقوقی مطرح شده علیه جمهوری اسلامی ایران در محاکم خارجی و تاثیر آن بر نظام قضایی و سیاست خارجی کشور

در دهه های اخیر، جمهوری اسلامی ایران با مجموعه ای از دعاوی حقوقی در محاکم خارجی مواجه شده است؛ از دادگاه های داخلی کشورهایی نظیر ایالات متحده آمریکا گرفته تا دیوان بین المللی دادگستری و نهادهای داوری بین المللی. این دعاوی غالبا با ادعاهایی چون حمایت از تروریسم، نقض معاهدات بین المللی، مصادره غیرقانونی اموال و تخلف از قراردادهای دوجانبه مطرح شده اند. پیگیری این پرونده ها، علاوه بر پیامدهای حقوقی و اقتصادی، تاثیر قابل توجهی بر روابط سیاسی و دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران برجای گذاشته است.مقاله حاضر با رویکردی تحلیلی، ابتدا به بررسی مبانی مسئولیت بین المللی دولت ها پرداخته و سپس سازوکارهای قضایی و داوری که در قالب آن ها دعاوی علیه ایران طرح شده اند را مورد تحلیل قرار می دهد. در ادامه، ضمن بررسی نمونه های برجسته ای از این دعاوی، پیامدهای حقوقی، سیاسی و ساختاری آن ها برای نظام قضایی و سیاست خارجی کشور بررسی می شود. نهایتا راهکارهایی برای اصلاح ساختارهای حقوقی داخلی، بهبود تعامل ایران با نهادهای بین المللی و تقویت دیپلماسی حقوقی پیشنهاد می گردد.

Keywords:

مسئولیت بین المللی دولت ها , مصونیت دولت ها , دعاوی فراملی , دیپلماسی حقوقی , سیاست خارجی ایران