اولین بررسی ساختار جمعیت فیتوپلانکتون قدیمیترین دریاچه های شهری تهران، دریاچه پارک شهر و دریاچه بزرگ پارک بعثت و بررسی مشابهت آنها با استفاده از شاخص جاکارد- Jaccard similarity index

این مطالعه برای اولین بار جهت بررسی تنوع گونهای فیتوپلانکتونهای دریاچه پارک شهر با قدمت ۶۰ سال و دریاچه بزرگ پارک بعثت با عمر قریب به ۵۰ سال به عنوان قدیمیترین دریاچه های شهری تهران و بررسی مشابهت گونه ای آنها انجام پذیرفت. پژوهش در ماههای فصل پاییز ۱۴۰۳ انجام پذیرفت و به دلیل عدم دسترسی به مرکز دریاچه ها و محصور بودن اطراف آنها نمونه برداری از ناحیه ساحلی صورت گرفت خصوصیات فیزیکی و شیمیایی آب از جمله، دما اکسیژن محلول، اسیدیته و سختی کل در زمان نمونه برداری و در محل اندازه گیری شدند در دریاچه بزرگ پارک بعثت ۳۵ تاکسون فیتوپلانکتون از ۶ شاخه و شناسایی شد. گونه های Nitzschia acicularis، Nitzschia palea از شاخه باسیلاریوفیتا به ترتیب با فراوانیهای ۴۳ و ۴۰ به ترتیب گونههای غالب و زیر غالب را تشکیل میدادند در دریاچه پارک شهر ۳۰ تاکسون از فیتوپلانکتونها مربوط به ۵ شاخه شناسایی شد. در این دریاچه گونه Dinobryon sertularia با فراوانی ۲۶ درصد گونه غالب دریاچه بوده و پس از آن گونه Nitzschia amphibia با فراوانی ۱۹ درصد قرار داشت این دو دریاچه بر اساس شاخص جاکارد ۳۰ درصد مشابهت نشان دادند. گونه های غالب در هر دو دریاچه با آب سرد و شرایط فقر مواد مغذی حاکم بر دریاچه سازگار بودند. بر اساس اکولوژی فیتوپلانکتونها و مشاهدات میکروسکوپی دریاچه های مذکور از نظر فیتوپلانکتونی دارای تراکم بسیار پایین بوده و در شرایط ایزوله پایدار و سطح الیگوتروف قرار دارند از آنجا که دریاچه های شهری فاقد حوزه آبخیز و عدم ورودی مواد مغذی هستند، به نظر میرسد بررسی میزان مواد مغذی بالاخص نیترات و فسفات و تعیین همبستگی آنها با فیتوپلانکتونهای غالب در دریاچه ها ضروری باشد.

Keywords:

دریاچه های شهری , تهران , فیتوپلانکتون , دریاچه پارک شهر , دریاچه بزرگ پارک بعثت , شاخص مشابهت جاکارد