بررسی تاریخی مناسبات درون مذهبی نخبگان دوازده امامی قم در برابر اندیشه های تفویضی (۲۰۲ تا ۲۵۶ق)
Publish place: Journal of Historical Researches، Vol: 17، Issue: 2
Publish Year: 1404
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 74
This Paper With 23 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JHRU-17-2_002
تاریخ نمایه سازی: 29 مهر 1404
Abstract:
با ورود نخستین نخبگان شیعه یعنی اشعریان به قم، رفتارهایی در دو گونه هم گرایی و واگرا در قبال دیگر شیعیان پدید آمد؛ اما از سال ۲۰۲ تا ۲۵۶ق الگوی رفتاری نخبگان دچار چرخش شد. رفتارهای هم گرا و واگرا در مناسبات درون مذهبی نخبگان قم روبه افزایش نهاد. به علت فزونی یافتن این رفتارها در بین نخبگان قم، بستر مناسبی را برای پژوهش فراهم کرد تا با بهره گیری از اسلوب های گونه شناسی، فراوانی سنجی و نیز همبستگی سنجی، تاثیر رویکرد کلامی تفویض بر رفتارهای نخبگان قم ارزیابی شود. یافته ها نشان داد که میان رویکردهای تفویض و رفتارهای نخبگان قم ارتباط معناداری وجود دارد. بیشترین رفتارهای هم گرایانه و واگرایانه به ترتیب در زمینه های تفویض آفرینش، آسمان و زمین، سرنوشت بندگان، امر دین و روزی بروز یافت. تطور زمانی این رویکردها نشان داد که تفویض امر دین از سال ۲۴۸ق بازتولید شد که گسترش آن به عنوان تدبیری ازسوی نخبگان قم برای مقابله با رویکردهای گوناگون تفویض بود. ازسوی دیگر، گروه بندی شدید درباره شیعیان همسو با جریان واقفه به رهبری محمد بن سنان نشان دهنده برخورد این جریان با قمی ها بود. سرانجام، هم گرایی نخبگان قم در قبال رویکرد تفویض ابن سنان منجر به تسلط این رویکرد بر جامعه نخبگان قم شد.
Keywords:
Authors
هدی شعبان پور
دانشجوی دکتری گروه تاریخ، دانشکده ادبیات، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران
محمدرضا بارانی
دانشیار گروه تاریخ، دانشکده ادبیات، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران
مراجع و منابع این Paper:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :
