روانشناسی مثبت نگر در آموزش و پرورش، کاربردها و شواهد پژوهشی

روانشناسی مثبت نگر به عنوان رویکردی نوین در علوم تربیتی، سهم قابل توجهی در تحول نظام های آموزشی معاصر داشته است. پژوهش حاضر با هدف بررسی دامنه پژوهی کاربردهای روانشناسی مثبت نگر در آموزش و پرورش و تحلیل شواهد پژوهشی موجود انجام شده است. روش شناسی این مطالعه مبتنی بر مرور نظام مند و تحلیل محتوای کیفی منابع علمی-پژوهشی منتشر شده در دو دهه اخیر (۲۰۰۰-۲۰۲۳) بوده است. یافته های پژوهش در پنج حوزه اصلی شامل مبانی نظری روانشناسی مثبت نگر در آموزش، مداخلات و برنامه های درسی مبتنی بر بهزیستی، پرورش ذهنیت رشد و تاب آوری، آموزش معلمان، و رویکردهای مدرسه محور دسته بندی شدند. نتایج نشان می دهد برنامه های آموزشی مبتنی بر روانشناسی مثبت نگر با بهبود رضایت از زندگی، امید، عزت نفس، تاب آوری و کاهش اضطراب و افسردگی در دانش آموزان همراه بوده است. همچنین، شواهد متعددی مبنی بر تاثیر مثبت این مداخلات بر عملکرد تحصیلی وجود دارد. یافته ها حاکی از آن است که اثربخشی مداخلات روانشناسی مثبت نگر به عواملی چون وفاداری در اجرا، فرهنگ مدرسه، و تناسب فرهنگی بستگی دارد. این مطالعه نشان می دهد که تلفیق اصول روانشناسی مثبت نگر در نظام آموزشی، پتانسیل قابل توجهی برای ارتقای بهزیستی روانشناختی و موفقیت تحصیلی دانش آموزان دارد، اما به تحقیقات بیشتر در زمینه اثرات طولانی مدت، سازوکارهای اثرگذاری، و انطباق فرهنگی این مداخلات نیاز است.

Keywords:

روانشناسی مثبت نگر , آموزش و پرورش , بهزیستی , ذهنیت رشد , تاب آوری