محاسبه ناترازی انرژی کشور: رویکرد پویایی شناسی سیستم

این مقاله به بررسی ناترازی انرژی در ایران، به عنوان چالشی کلیدی که اقتصاد و محیط زیست کشور را تحت تاثیر قرار داده است، می پردازد. با وجود منابع غنی انرژی، ایران در مدیریت مصرف و تولید انرژی ناکارآمدی دارد. در این مقاله از رویکرد پویایی سیستم برای مدل سازی ناترازی انرژی بهره گرفته شده است، رویکردی که به طور خاص برای تحلیل سیستم های پیچیده و تعاملات بازخوردی مناسب است. هدف اصلی این مدل تخمین ناترازی انرژی در ایران است؛ مدل پیشنهادی به طور جامع تعادل بین تولید و مصرف انرژی در بخش های خانگی، تجاری و صنعتی را شبیه سازی کرده و اثرات تحریم ها، سرمایه گذاری محدود و کاهش رشد اقتصادی را بر این عدم تعادل بررسی کرده است. نتایج شبیه سازی نشان می دهد که اگر روند تحریم ها از سال ۱۳۹۶ آغاز نمی شد، ناترازی انرژی در طول زمان کاهش می یافت، اما به دلیل تاثیر مستقیم تحریم ها بر سرمایه گذاری در صنعت انرژی، این ناترازی شدت بیشتری یافته است. همچنین، مدل تاثیر منفی ناترازی بر رشد اقتصادی و سرمایه گذاری در زیرساخت های انرژی را برجسته کرده است. از نقاط قوت مدل ارائه شده می توان به قدرت آن در بازتولید رفتار متغیرهای تاریخی و ارائه سناریوهای مختلف اشاره کرد. در نهایت، این تحقیق به عنوان گامی اولیه برای تحلیل دینامیکی ناترازی انرژی در ایران معرفی می شود و پیشنهاد می دهد که در مطالعات آتی، اثرات سیاست های انرژی و فناوری های نوین نیز در مدل سازی لحاظ شوند. این مقاله تاکید می کند که اصلاحات سیاستی در حوزه انرژی و سرمایه گذاری در انرژی های تجدیدپذیر برای کاهش ناترازی و ایجاد توسعه پایدار ضروری است.

Keywords:

ناترازی انرژی , پویایی شناسی سیستمها , مدل شبیه سازی , مدل محاسباتی