بررسی توان زیستی و مقایسه فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی گیاه پریوش (Catharanthus roseus L.) در محیط کشت حاوی غلظت های مختلف سدیم نیتروپروساید

مقدمه: ملکول NO دارای خاصیت سگنالینگ سلولی در گیاه می باشد از طرفی نیتروپروساید نیز به عنوان عامل تولید کننده این ملکول مطرح است. لذا با توجه به اهمیت دارویی و اقتصادی گیاه پریوش اثر سدیم نیتروپروساید بر توانایی زیستی، میزان پراکسیداسیون سلولی و فعالیت آنزیم های سوپراکسید دیسموتاز، کاتالاز و پراکسیداز در کالوس این گیاه مورد بررسی قرار گرفت تا تاثیر افزایش غلظت ملکول NO بر فرآیند های حیاتی این گیاه ارزیابی شود. مواد و روش ها: از کالوس گیاه پریوش سوسپانسیون سلولی تهیه و پس از تیمار با دوزهای مختلف (0، 10، 50، 100، 150، 200 و 250 میلی مولار) از سدیم نیتروپروساید به مدت 1، 3،6 روز توسطر نگ آمزی تریبپان بلو و رنگ سنجی MTT توانایی حیات آنها بررسی شد. سپس سوسپانسیون سلولی برای بررسی مرفولوژی و یافت کالوس برای بررسی فعالیت آنزیم های کاتالاز، گایاکول پراکسیداز و سوپراکسید دیسموتاز و میزان پراکسیداسیون لیپیدی تحت تیمار با دوزهای 0، 100 و 200 میلی مولار به مدت شش روز قرار گرفتند داده ها توسط روش ANOVA یک طرفه با تست دانکن آنالیز و P<0.05 به عنوان سطح معنی داری در نظرگ رفته شد. نتایج: مقایسه داده های بدست آمده از رنگ آمیزی تریپان بلو و رنگ سنجی MTT نشان دهنده تفاوت معنی دار (P<0.05) میانگین توانایی زیستی این سلول ها به صورت وابسته به دو در مقایسه با گروه کنترل بود همچنین فعالیت آنزیم های مورد مطالعه در پاسخ به تنش اکسیداتیوی ناشی از سدیم نیتروپروساید افزایش معنی دار (P<0.05) نشان داد .میزان مالون دی آلدئید که بعنوان فاکتوری برای اندازه گیری فرآیند پراکسیداسیون لیپید است نیز با افزایش معنی دار همراه بود. نتیجهی گیری: سدیم نیتروپروساید بعنوان دهنده نیتریک اکسید منجر به آسیب غشا سلولی و در نتیجه کاهش توانایی زیستیسلول های کالوس گیاه پریوش گردد، اگرچه فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی به دنبال تنش ایجاد شده افزایش می یابد. اما پاسخگوی نیاز گیاه در برابر آسیب های وارده نمی باشد.

Keywords:

کالوس گیاه پریوش , توانایی حیات , آنزیم های آنتی اکسیدانی , پراکسیداسیون لیپیدی , NO