بازشناسی بقعه شیخ شهاب الدین اهری رویکرد بیوفیلیا

بر اساس اسناد موجود در دوره صفوی پادشاهان این سلسله از جمله شاه عباس اول به کرات به شهر اهر سفر نموده و به ایجاد برخی بناها و یا تکمیل آثار برجای مانده از اعصار قبل از خود اقدام کرده اند. مجموعه شیخ شهاب الدین اهری به عنوان تنها مجموعه خانقاهی آرامگاهی در جنوب شهر و باغ مزار مقرر بر آن از شناخته شده ترین آنهاست که در سیر تکوین منظومه کالبدی خویش از قرن ششم تا یازدهم ه.ق دستخوش تغییرات قابل توجهی شده است. لکن در حال حاضر تنها نامی از آن باغ مزار و ملحقاتش برجای مانده است. در پژوهش پیش رو تلاش بر این بود با تکیه بر اسناد توصیفی و تصویری، به بازشناسی کالبد باغ مزار شیخ شهاب الدین در زمان آبادانی آن پرداخته شود برای حصول به مدل مربوط از اطلاعات کتابخانه ای و اسناد تصویری با کاربست شیوه توصیفی تحلیلی بهره گرفته شد. همچنین دستیابی به برخی جزئیات کالبدی مجموعه جز از طریق مطالعات و کاوشهای میدانی میسر نبود. لذا این رویکرد مکمل بخشی از ناشناخته های این باغ در گذر زمان بود. بدین ترتیب یافته های پژوهش بر پایه چهار نظام اصلی باغ ایرانی راه، گیاه ساختمان و آب نهاده شدند. با تحلیل های انجام گرفته جزئیات انتظام و ارتباط فضایی بخشهای متنوع باغ مزار شیخ همچون تقسیم بندی به صورت چهار بخشی ساختار آبیاری و کارکرد عمارات متشکله در سیر ایجاد و تحول آن به دست آمد. مع الوصف بازشناسی ویژگیهای کالبدی باغ ترتیب یافته بر مزار شیخ ضمن آنکه مهیا کننده زمینه برای پژوهش های آتی است؛ میتواند به شناخت بخشی از ارزشهای از یاد رفته در باغ سازی ایرانی در منطقه آذربایجان کمک نماید.

Keywords:

مجموعه شیخ شهاب الدین اهری , شهر اهر , منظر تاریخی , باغمزار , بیوفیلیا