جایگاه چرام در ایالت کهگیلویه

سرزمین چرام به واسطه داشتن شرایط مناسب اقلیمی برای زندگی و برخورداری از چشمه ها و رودهای پرآب، به لحاظ موقعیت طبیعی و دفاعی طبیعی در مقابل هجوم بیگانگان، از زمانهای کهن به عنوان یکی از بهترین سکونتگاه های انسانی در دامنه های زاگرس بوده است. شرایط مناسب اقلیمی و موقعیت جغرافیایی این منطقه، منجر به اهمیت آن در طول تاریخ در مناطق جنوب غربی ایران شده است. عبور راه های تجاری و نظامی و ایفای نقش این منطقه به عنوان اتصال دهنده خلیج فارس به اصفهان از دیگر دلایل اهمیت این منطقه بوده است. کهگیلویه در تقسیم بندی ایران پیش از اسلام بخشی از ارجان باستانی بوده و با توجه به پایداری تقسیمات تا پایان دوره اتابکان لر، این منطقه همواره بخشی از ارجان بوده است. با تاسیس سلسله صفوی، کهگیلویه به عنوان یک ایالت در کنار دیگر ایالت های کشور قرار گرفته است. از قرن هشتم تا اوایل دوره صفویه، ایالت ارجان به ایالت کهگیلویه معروف شده و اغلب اوقات در دست ایل افشار با مرکزیت دهدشت بوده است. در دوره قاجاریه، کهگیلویه در کنار بهبهان یک واحد از بخش های سه گانه فارس ذکر می شده است. پژوهش پیش رو بر آن است تا ضمن مشخص کردن و معرفی منطقه چرام، به این سوال پاسخ دهد که دلایل اهمیت چرام در ایالت کهگیلویه وابسته به چه مولفه هایی بوده است؟ در این پژوهش تلاش می شود تا به روش توصیفی-تحلیلی با تکیه بر منابع اصیل تاریخی و تحقیقات جدید، به نقش و اهمیت چرام در تحولات ایالت کهگیلویه در ادوار مختلف تاریخ ایران بپردازد. یافته های پژوهش مشخص می کند که موقعیت جغرافیایی این منطقه به همراه عبور راه های ارتباطی که سواحل خلیج فارس را به مرکز ایران وصل می کرد، از جمله عوامل اهمیت این منطقه در ایالت کهگیلویه بوده است. همچنین، وجود جلگه مستعد کشاورزی و چشمه های سارهای فراوان، زمینه زندگی یک جانشینی و سکونت گروه های قومی را فراهم کرده بود.

Keywords:

جغرافیا , ایالت , چرام , زاگرس , کهگیلویه