انسان گرایی و ادبیات انسان گرا در آثار منظوم محمد رضا حکیمی

زمینه و هدف: مبحث انسان شناسی، بحث جدید و بزرگی در دوران معاصر و در دنیای امروز است، و ادبیات انسان گرا در شعر، به عنوان یکی از مهم ترین مکاتب ادبی قرن بیستم، بر موضوعات و مضامین انسانی تمرکز دارد. روش مطالعه: در این پژوهش، با روش تحلیلی-توصیفی، محتوای اشعار فارسی و عربی دفتر شعر محمد رضا حکیمی مورد واکاوی قرار گرفت. یافته ها: حکیمی(۱۳۱۴-۱۴۰۰) شاعر، نویسنده و متفکر برجسته ایرانی است، که آثار شعری وی نگاهی عمیق و تاملی به مسائل انسانی دارد. بنابراین موضوع انسان شناسی و بررسی آن در آثار و اندیشه های محمد رضا حکیمی موضوعی نو و قابل بررسی با ارزش پژوهشی بالا در حوزه تحقیق و روش شناسی فکری و اندیشه ورزی فیلسوف بزرگ عدالت است. این پژوهش علاوه بر بررسی موضوع انسان شناسی و سبک ادبیات انسان گرا، مفهوم انسان شناسی را نیز، در اشعار وی مورد تحلیل و بررسی قرار داده است. مباحثی چون ماهیت انسان، مسئولیت های انسان در قبال خود و جامعه، چیستی سعادت و کمال انسانی از جمله موضوعاتی هستند که در شعر حکیمی مورد توجه قرار گرفته اند. همچنین نقش عوامل مختلف در شکل گیری هویت و شخصیت انسان از دیدگاه حکیمی در دفتر شعر او، مورد واکاوی قرار گرفته است نتیجه گیری: محمدرضا حکیمی، دیدگاه منحصربه فردی در حوزه ادبیات انسان گرای دینی با محوریت عدالت دارد. وی بر این باور است که عدالت امری فراتر از صرف رعایت حقوق و برابری است و باید در بستر انسان شناسی فهمیده شود. او معتقد است که انسان موجودی کامل و دارای ابعاد مختلفی از جمله جسمی، عقلی، عاطفی و روحانی است. از این رو، عدالت نیز باید به گونه ای تحقق یابد که تمامی ابعاد انسان را تکامل بخشد. به عبارت دیگر، عدالت از نگاه حکیمی نه تنها به معنای برابری حقوقی و توزیع عادلانه امکانات است، بلکه به معنای تامین شرایط لازم برای رشد و تعالی همه ابعاد وجودی انسان می باشد.

Keywords:

انسان , ادبیات انسان گرا , محمد رضا حکیمی , شعر