بررسی عامل اجتماعی، فرهنگی و روان شناختی موثر بر گرایش به مصرف سیگار در میان دختران نوجوان شهرستان سنندج

مصرف سیگار در میان نوجوانان، به ویژه دختران، به عنوان یکی از چالش های سلامت عمومی شناخته می شود و ناشی از تعامل پیچیده ای میان عوامل فردی، روان شناختی، خانوادگی و فرهنگی است. هدف پژوهش حاضر شناسایی و تحلیل عوامل اجتماعی، فرهنگی و روان شناختی موثر بر گرایش به مصرف سیگار در میان دختران نوجوان شهرستان سنندج است. این مطالعه از نوع توصیفی–تحلیلی و مقطعی بوده و داده ها از طریق پرسش نامه محقق ساخته شامل بخش های اطلاعات فردی، تجربه و سابقه مصرف، عوامل روان شناختی، خانوادگی–اجتماعی و نگرش و آگاهی جمع آوری شد. جامعه آماری شامل دختران ۱۵ تا ۲۵ سال شهر سنندج بود که با استفاده از فرمول کوکران نمونه ای ۳۸۱ نفری برگزیده شد و ۲۸۵ پرسش نامه معتبر مورد تحلیل قرار گرفت. تحلیل داده ها با استفاده از آمار توصیفی و آزمون های همبستگی اسپیرمن انجام شد. یافته ها نشان داد که گرایش به مصرف سیگار با سن رابطه مثبت متوسط r=۰.۳۷۷)، (p<۰.۰۱ دارد، اما باتجربه و سابقه مصرف رابطه معنی دار نداشت r=۰.۰۹۰)،. (p=۰.۱۲۹ همچنین، عوامل فردی و روان شناختی r=-۰.۳۷۱)، (p<۰.۰۱ و عوامل خانوادگی و اجتماعی) r=-۰.۵۷۱، (p<۰.۰۱ رابطه منفی معناداری با گرایش به سیگار دارند، درحالی که نگرش و آگاهی نسبت به سیگار r=۰.۷۷۱)، (p<۰.۰۱ بیشترین همبستگی مثبت را نشان داد. این نتایج بر اهمیت تقویت حمایت خانوادگی، ارتقای سلامت روان و آموزش صحیح درباره پیامدهای مصرف سیگار تاکید دارند و می توانند چارچوبی برای طراحی مداخلات پیشگیرانه و سیاست گذاری سلامت در میان نوجوانان دختر فراهم کنند.

Keywords:

گرایش به مصرف سیگار , نوجوانان دختر , عوامل اجتماعی , عوامل فرهنگی , عوامل روان شناختی , حمایت خانوادگی , نگرش و آگاهی , سلامت روانی , شهرستان سنندج