بررسی تطبیقی و تحلیل نظام مند مدل های پیش بینی بر اساس ارزیابی صفات شخصیتی نابهنجار و نابسامانی خلقی در تبیین اقدام به خودکشی: مروری بر چرخه پیش رونده

اقدام به خودکشی یک بحران بهداشت عمومی در سطح جهان است که نیازمند درک عمیق تر عوامل خطر و تدوین مدل های پیش بینی دقیق تر می باشد. این مقاله مروری-تحلیلی با رویکردی توصیفی و کتابخانه ای، به بررسی تطبیقی و نظام مند مدل های پیش بینی اقدام به خودکشی می پردازد که بر ارزیابی همزمان صفات شخصیتی نابهنجار و نابسامانی های خلقی متمرکز هستند. هدف اصلی، تحلیل چرخه پیش رونده و تعاملی میان آسیب پذیری های شخصیتی (مانند بی ثباتی عاطفی، تکانشگری و صفات مرزی) و اختلالات خلقی (مانند افسردگی اساسی و اختلال دوقطبی) در افزایش خطر خودکشی است. مبانی نظری اصلی، شامل نظریه میان فردی خودکشی جوینر، نظریه بیوسوشیال لینهان برای اختلال شخصیت مرزی، و مدل های استرس-آسیب پذیری، به عنوان چارچوب تحلیل به کار گرفته شدند. یافته ها نشان می دهد که مدل های پیش بینی که صرفا بر یک بعد (شخصیت یا خلق) تمرکز دارند، توان تبیینی محدودی دارند. در مقابل، مدل های یکپارچه نگر که تعامل پویا و فزاینده ی بین این دو حوزه را در نظر می گیرند، از دقت و ارزش بالینی بالاتری برخوردارند. نتایج تحلیل ها حاکی از آن است که صفات شخصیتی نابهنجار به عنوان یک آسیب پذیری زمینه ای عمل کرده و در مواجهه با استرسورها، منجر به تشدید نابسامانی های خلقی می شوند که این چرخه معیوب، فرد را به سمت آستانه اقدام به خودکشی سوق می دهد. این مقاله با شناسایی شکاف های پژوهشی موجود، مانند کمبود مطالعات طولی و نیاز به مدل های مبتنی بر یادگیری ماشین، مسیرهای تحقیقاتی آینده را روشن می سازد. در نهایت، پیشنهادهای کاربردی متعددی برای متخصصان بالینی، روان درمانگران و نظام سلامت در جهت ارزیابی جامع خطر، تدوین برنامه های پیشگیری چندبعدی و مداخله در بحران ارائه می گردد.

Keywords:

اقدام به خودکشی , مدل های پیش بینی , صفات شخصیتی نابهنجار , نابسامانی خلقی , اختلال شخصیت مرزی , چرخه پیش رونده , مرور نظام مند