نقش عناصرمذهبی درسازمان یابی و پایداری محلات شهر نمونه موردی مطالعه: عناصرمذهبی شهرلاهیجان شهربقاع هفتگانه مراکز آیینی وتکایای محلات

پایداری به مفهوم امروزی آن یکی از ویژگی هایی است که از دیرباز به واسطه وجود عواملی خاص و گوناگون در شهرسازی و معماری اسلامی به صورت ضمنی وجود داشته است. حضور عناصر مذهبی، بار اعتقادی و فعالیتی موجود و پیوند کالبدی - معنایی منبعث از آن را میتوان یکی از این عوامل دانست. این عامل در شهر لاهیجان با حضور عناصر مذهبی- آیینی متفاوتی چون تکایا و میدانچه هایی با عملکرد آیینی در کنار بقاع موجود در شهر که جزء لاینفک محلات هفتگانه آن است، شکلی متفاوت و ماندگار به خود می گیرد که عاملی بر هویت بخشی به بافت تاریخی و حیات محلات قدیمی آن است. مقاله حاضر با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و با رویکردی استدلالی در جستجوی نقش عناصر مذهبی موجود در شکلگیری و سازمانیابی کالبدی-فضایی و سپس تداوم حیات محلات شهر بودهاست. نتایج حاصل از مطالعات که در سه وجه کالبدی-فضایی ، اجتماعی و ذهنی- ادراکی انجام شده است ، حاکی از فرم گیری و سازمان یابی محلات شهر و میدانچه های آن با نظم و آرایشی منحصربفرد حول عنصر مقدس بقعه بوده است که بار هویتی، خاطره انگیزی ، دلبستگی به مکان و معنای ویژه منتج از آن در فضا در کنار عملکرد منعطف میدانچه ها علیرغم برهم ریختگی و گسست در ساختار کالبدی-اجتماعی بافت قدیمی شهر همچنان به عنوان نقطه قوت و فرصتی در جهت حیات، عدم فرسودگی و حفظ هویت محلات قدیمی شهر خواهد بود.

Keywords:

عناصرمذهبی , سازمان یابی کالبدی , پایداری محلات شهر , لاهیجان