مطالعه پتروگرافی و زمین شیمی فسفاتهای رسوبی سازند سلطانیه(کامبرین زیرین) درالبرز مرکزی

بطور کلی فسفاتهای کامبرین زیرین از نظر چینه شناسی در بخش زیرین عضو شیل بالایی سازند سلطانیه قرار دارد. بر اساس مطالعات صحرایی فسفاتها به صورت توربیدایتی و تناوبی از لایه های شیل و آهک فسفاته میباشد. ضخامت فسفاتهای فوق بطور جانبی و افقی متغیر و ساخت داخلی طبقات یکنواخت نیست. خصوصیات پتروگرافی لایه های فسفاته تناوبی از میکرو رخساره های مادستون الی پیکستون/ گرینستون و باندستون میباشد، علاوه بر این وجود ساختهای رسوبی در سطح و میان لایه ها حاکمیت شرایط انرژی آرام-شدید بر محیط را نشان میدهد. نمونه فسفاتها بر اساس دیفراکسیون اشعه ایکس(XRD) ترکیبی از کانیهای کربنات فلور آپاتیت، کلسیت، دولومیت، کوارتز و رس ایلیت میباشد. بنا به داده های تجزیه شیمیایی(XRF) درصد ٥ P٢O %5-18 ولی این درصد در ذرات بیوکلاست، سیمان حاشیه ای و کانیهای آپاتیت تا ٣١ % میرسد. در مطالعات میکروسکوپ الکترونی،(SEM ) ( سیمان فسفاته (فرانکولیت-دالیت) از نظر محیط تشکیل و نوع کانیزایی دو مرحله میباشد. سیمان حاشیه ای،(isopachous) منشاء جلبکی داشته و در بخش کم ژرف پهنه های ساحلی در شرایط آرام تشکیل شده است. ٢) سیمان گلوبولار،(globular) منشاء باکتریای (Rod-like) بوده و در درون میکرو حفره های انحلالی موجود در داخل مادستونهای اعماق دریا تشکیل شده است. درصد بالای اکسیدهای سیلیس، آهن در نمونه فسفاتها و رابطه معکوس اینها با فسفات و همچنین افزایش عناصر نادر خاکی اعم از , (١٨٦ Ce ) ppm) و رابطه مثبت با اکسیدهای سیلیس و آهن فرسایش خارج از محیط رسوبی را نشان میدهد. رشد تدریجی جلبکها و موجودات ریز در آبهای ساکن ساحلی و مواد آلی حاصل از مرگ موجودات در اثر فعالیت باکتریهای بیهوازی متلاشی شدهH٢S و Co٢ ، P٢O آزاد شده در شرایط خاص Ph /Eh آب روزنه، جانشینی فسفات با کربنات، کربنات فلور آپاتیت به صورت سیمان حاشیه ای و گلوبولار تشکیل شده است و ترکیب سولفور با آهن کانی پیریت در محیط تشکیل میشود.