روش های مبارزه با نفاق در جامعه اسلامی

نفاق به تصریح قرآن بیماری روحی است و از دیدگاه احادیث مهم ترین علت ان ذلت و حقارت درونی منافق است . احادیث که همگی از امام علی علیه السلام هستند یک صدا این نکته را تاکید می کنند که نفاق انسان ناشی از ذلتی است که او در خود می یابد . تحلیل های روانکاوانه نیز این حقیقت را تایید می کند . منافق از بیم افشای رازش، هماره خوار و مضطرب است. از یک سو ترس از گردن نهادن به تکالیف و از سوی دیگر ترس ناشی از مخالفت آشکار و پذیرفتن تبعات آن گریبان او را می گیرد و ترس جز ناشی از ضعف و حقارت نیست. ظهور رفتاری همچون تملق و چاپلوسی در ظاهر و غیب و بدگویی در خلوت که جهد عاجز و ناتوان است از همین ذلت درونی سرچشمه می گیرد اگر به معنای حقیقی نفاق که از گونه های دروغ است توجه کنیم فرموده علی علیه السلام را بهتر خواهمی فهمید: «نفاق بر کذب بنا نهاده شده است» و «دروغ سر از نفاغ در می اورد » و «چون دروغ خود از خواری و ذلت نفس زاییده می شود پس به آسانی می توان نفاق را معلول حقارت انشان دانست.»