فن اوری نوین ذخیره سازی آب در قنات با احداث سد زیرزمینی (سنگی و سیمانی) و تعبیه شیرفلکه بر روی لوله در کف گالری در محل مرز تران-خشکان قنات به منظور حفظ و کنترل جریان دائمی آبهای زیرزمینی از طریق قنات

در گذشته قنوات نقش اصلی تامین آب روستاهای استان یزد را بر عهده داشته و اکثر قنوات از سابقه های طولانی و چند هزار ساله برخوردارند. و در طول تاریخ ابتکار و ابداع بشر موجب افزایش بازدهی قنوات شد بخصوص در مناطق خشک و کویری که از دیرباز حداکثر بهره وری و استفاده را از قنوات می نمودند برای مثال مرحوم شیخ بهایی اصفهانی در چندین قرن پیش تمهیداتی در جهت رفع نواقص قنات و جلوگیری از خروج دائمی آب از قنات با اجرای سد زیرزمینی در داخل کوره قنات و در وسط میله چاه و تهبیه دریچه های خروجی آب اقدام نمودند و سپس در 10 سال پیش توسط آقای دکتر امین سینچائی استاد محترم دانشگاه شیرزا با پیشنهاد و اجرای سد زیرزمینی و نصب شیرفلکه در مرز تران خشکان قنات طرح کاملتر گردید و از آنجاییکه حدود 85 درصد قنوات استان یزد از چند هزار سال قبل در مناطق کوهستانی و کوهپایه ای حفر شده و مورد بهره برداری قرار می گیرند و خوشبختانه تاکنون مصون مانده و خطر کمی اینگونه قنوات را تهدید می کند زیرا سوغات غرب (چاه) به اینگونه مناطق کمتر راه یافته است. اما یکی از بزرگترین نواقص اینگونه قنوات کوهستانی و کوهپایه ای خروج همیشگی آب از قنات و تخلیه سریع آب های زیرزمینی از منطقه می باشد در این مقاله سعی شده به منظور حفظ قنوات کوهستانی و کوهپایه ای و جلوگیری از خروج دائمی آب از قنات راهکارهای مناسب ارائه و مورد بحث و بررسی قرار گیرد.