مروری برسیرتحول تذهیب مصحف درایران و مرشخصات تذهیب خراسان درقرن نهم هجری

دراغاز اسلام به رغم محدودیت ها و نقدهایی که برتذهیب وارد بود تذهیب درتزئین قران جای ویژه ای یافت و درگذرزمان متحول شد و تکامل یافت تغییرقطع ازبیاضی به قطعهای عمودی و نیز استفاده ازکاغذ به جای پوست دوعامل مهم درتغییرات کتابت و تذهیب بود که درقرن چهارم هجری روی داد افزون براینها باید به ابداعاتی همچون افزودن صحفه مذهب بدون متن براساس نقوش هندسی و گیاهی اختصاص هرصفحه ازصفحات مفتتح مصحف به یکی ازسوره های فاتح الکتاب و بقره ونیز استفاده گسترده ازرنگهایی به جز طلا ازابداعات دیگری بود که درطی قرون پنجم و ششم هجری روی داد اما هرچند درجهان اسلام تذهیب قران روندی به تدریج و یکنواخت داشت این هنر درهرمنطقه دارای ویژگیهایی منحصر بود ازمراکز مهم کتاب آرایی درتاریخ اسلام خراسان است کهدرقران نهم به مرکزیت هرات شهرت ویژه ای یافت دراین مقاله که علاوه برتحولات عمده تذهیب بهویژگیهای خاص تذهیب هرات و تفاوت آن با تذهیب شیراز پرداخته شده است مشخص می شود که هنرمندان هرات بیش ازهنرمندان دیگر مناطق به سنتهای تذهیب پایبند بودند ازجمله استفاده ازتقسیم بندیهای هندسی استفاده گسترده ازرنگ اکر پای بندی به روش طراحی دقیق ایلخانی و ... ازویژگیهای خاص مکتب خراسان است