بررسی مضامین شیعی در آثار خوشنویسی شیوه گلزار با تأکید بر نمونه موزه محرم تبریز

دست نوشته ها و آثار خوشنویسی به جای مانده از گذشته، اسنادی عینی و بیانگر هویت دینی وملی و ارز ش های مذهبی، هنری می باشند. این گونه آثار همواره دارای ارزش و اهمیت زیادیبوده و نیاز به حفاظت و صیانت دارند. شیوه خوشنویسی گلزار اولین بار به دست خطاط سدههفدهم/یازدهم محمد زمان متداول شد. در اواخر سده هجدهم/دوازدهم (آغاز دوره قاجار)این شیوه ازسوی بسیاری از نقاشان مورد بهره برداری قرار گرفت. این گونه خوشنویسی برگرفتهاز اعتقادات مذهبی بوده که در آثار خوشنویسی جلوه گر می شود. گلزار تکنیک خوشنویسیاسلامی است که در آن جملات دعایی، اسامی ائمه و همچنین جملات قرآن کریم به کارگرفته شده است. در این روش، که همواره در نستعلیق به کار می رود، نوشته به صورت توخالیاجراشده و سپس با نقش گل و طرح های طبیع تگرایانه یا آیات قرآن پر می شود. از جملهاهداف این تحقیق بررسی و شناخت آرایه های تزیینی خوشنویسی گلزار در جهت دستیابی بهمضامین شیعی می باشد. این تحقیق به روش توصیفی تحلیلی انجام شده و جمع آوری اطلاعاتبه صورت کتابخانه ای و مطالعات روی یک نمونه موردی در موزه محرم تبریز است. در این آثارشاهد مضامین شیعی تحت تأثیر افکار و اندیشه های هنری هنرمندان و حامیان شیعی در دورهقاجار هستیم. ازجمله این مضامین می توان به وصف صفات حضرت علی، مدح پیامبر و صفاتخداوند، تصاویری از دوازده امام و ضریح ش شگوشه امام حسین (ع) نام برد.

Keywords:

خوشنویسی گلزار , مضامین شیعی , تابلوی نادعلی موزه محرم تبریز , دوره قاجار