معناپژوهی انواع ترس ممدوح و مذموم در قرآن

ترس از حالات مشترک انسانی است؛ حالتی که از بشر نخستین گرفته تا آخرین نسل انسان های روی زمین، در همه با شکل های متعدد و جلوه های گوناگون وجود داشته و دارد. این حس می تواند صفتی پسندیده باشد و آدمی را به رشد و تعالی برساند یا مانعی جدی بر سرراه پیشرفت روحی و معنوی انسان باشد و اورا به قهقرا سقوط دهد. در علوم روان شناسی بسیار به این حالت پرداخته اند. قرآن که جامع ترین شناخت نامه انسان و بهترین ترجمان حالات روحی اوست. واژگان مختلفی را به حوزه های معنایی متفاوت درباره حس ترس به کار می برد. شناخته شده ترین واژه با معنای ترس در قرآن و نیز کلام عرب، خوف است که بیش از دیگر واژگان مترادف در کلام وحی تکرار شده است. پس از آن رعب و خشیت نیز در شمار واژه های آشنای ذهن هستند، اما واژگان ترس در قرآن به این سه محدود نمی شود. در این پژوهش برآنیم که به بررسی نه واژه در قرآن که دربردارنده مفهوم ترس هستند بپردازیم و تفاوت های معنایی آنها را بشناسیم تا با انواع ممدوح و مذموم ترس از نگاه قرآن بیشتر و بهتر آشنا شویم.

Keywords:

قرآن , ترس , ترس ممدوح , ترس مذموم , خوف