مالیات زیست محیطی و عوارض آلایندگی در مدیریت محیط زیست و توسعه پایدار

یکی از محورهای اصلی سیاستهای کلی محیط زیست که از طرف مقام معظم رهبری انقلاب اسلامی در اجرای بند یک اصل 110 قانون اساسی، در نامهای به رؤسای قوا، ابلاغ کردند، گسترش اقتصاد سبز می باشد که اهمیت این موضوع امروزه در سیاست حمایت از محیط زیست با بهره گیری از ابزارهایی همچون مالیات یا جرائم از جمله رهیافتهای مهم و اثرگذار در کشورهای مختلف، به ویژه کشورهای توسعه یافته است. بر این اساس مالیات زیست محیطی به طور اعم و مالیات بر انتشار آلایندهها به طور اخص، به عنوان ابزاری کارآمد برای جبران خسارتهای زیست محیطی و دنبال نمودن اهداف مدیریت محیط زیست مطرح است. و حفظ محیط زیست به عنوان یکی از شاخصهای توسعه پایدار جایگاه قابل توجهی در برنامه اقتصادی اغلب کشورها پیدا کرده است.مالیات های زیست محیطی و عوارض آلایندگی محیط زیست به مثابه یکی از پایه های مهم مالیاتی، بر اساس نظریه پیگو با فرض آلوده گر بایستی هزینه آلودگی را پرداخت کند شکل گرفته اند . معرفی این نوع مالیات ها به عنوان یک ابزار سیاست مالی می تواند آثار تخصیصی به دنبال داشته باشد . سهم و نقش این نوع مالیات ها طی مراحل توسعه اقتصادی متفاوت بوده است. به طوریکه در مرحله ما قبل صنعتی اهمیت آن ناچیز است و به تدریج در مراحل توسعه صنعتی افزایش می یابد. این مقاله به بررسی برقراری مالیات زیست محیطی و عوارض آلایندگی محیط زیست در ایران پرداخته است، که این درآمد پایدار در مدیریت محیط زیست چه نقشی ایفا می کند. روش تحقیق در این پژوهش کیفی و بر اساس هدف، از نوع کاربردی: و بر اساس انجام تحقیق از نوع توصیفی می باشد و برای گردآوری اطلاعات فرضیه اصلی از ابزارپرسشنامه استفاده شده است روایی سئوالات پرسشنامه با استفاده از نظر اساتید محترم و صاحب نظران در امر مالیات تعیین شده که از نرم افزار spss برای پرسشنامه و تحلیل اطلاعات استفاده شده است. و جامعه آماری نیز تعداد (10 ) نفر از کارکنان سازمان امور مالیاتی کشور به عنوان نمونه انتخاب شده است. از دستاوردهای این مقاله می توان به افزایش عوارض آلایندگی ، اصلاح قانون مالیات بر ارزش افزوده ، نظارت سازمان محیط زیست به نحوه درآمد و هزینه این درآمد پایدار و وجود سازوکارهای مکمل تشویقی و تنبیهی به موازات یکدیگر میتواند زمینهساز رفع آلودگیهای زیست محیطی و اجرای مطلوب سیاستهای حفاظت از محیط زیست و منابع طبیعی باشد.

Keywords:

عوارض آلایندگی , مالیات زیست محیطی , مدیریت محیط زیست , توسعه پایدار