معرفی مجموعه ای از سکه های قرون میانی ساسانی در موزه آذربایجان تبریز

در سال 1391 تعداد 126 سکه تاریخی تحویل موزه آذربایجان گردید. این سکه ها از قاچاقچیان آثار باستانی به دست آمده است و در باره محل کشف آنها اطلاعات زیادی وجود ندارد. یکی از روش های مرسوم برای آگاهی از اصالت تاریخی سکه ها مطالعات گونه شناختی و آزمایشگاهی است. در این مقاله تعداد 72 سکه سالم و قابل بررسی از مجموعه مذکور که عمد تاً اکسیده شده بودند، پس از مرمت و اکسید زدایی مورد مطالعه قرار گرفتند. سپس با بررسی بیشتر این مجموعه و مطالعه بر روی نقوش و کتیبه سکه ها تا حدود زیادی اصالت سکه ها تایید گردید. سکه های مطالعه شده مربوط به چهار پادشاه قرون میانی دوره ساسانی هستند. این چهار پادشاه، پیروز، بلاش، جاماسب و قباد اول هستند که در سلسله ساسانی به طور متوالی و پشت سرهم حکومت نموده اند؛ و از این نظر حائز اهمیت مطالعاتی فراوانی هستند و می توان سیر تحول سکه های ساسانی را در این مدت مورد ارزیابی دقیق تری قرار داد. خوشبختانه علاوه بر شناسایی سکه های این چهار پادشاه، ضرابخانه های محل ضرب سکه ها نیز مورد شناسایی قرار گرفت. برخی از سکه هایی که دچار سائیدگی زیادی شده اند، تعیین و تشخیص محل ضرب آنها میسر نشد، هرچند با مطالعات مقایسه ای می توان احتمالاتی در باره محل ضرب آنها داد. با مطالعه حاضر امکان مستند سازی و اعتباز بخشی تاریخی و علمی به این مجموعه که فاقد کانتکست باستان شناختی هستند فراهم شده است .

Keywords:

سکه شناسی , ساسانی , ضرابخانه , نقوش سکه , موزه آذربایجان