بررسی و تجزیه علیت صفات مؤثر بر عملکرد دانه در لاین‏های لوبیا قرمز

به منظور تعیین روابط بین عملکرد و صفات مورفولوژیکی و فنولوژیکی مؤثر بر آن و بررسی اثرات مستقیم و غیر مستقیم صفات بر عملکرد دانه، 11 لاین لوبیا قرمز به همراه رقم شاهد گلی در سال 1383 در ایستگاه ملی تحقیقات لوبیا خمین مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش به صورت بررسی مقدماتی عملکرد بدون تکرار اجرا گردید. نتایج نشان داد که ارتفاع بوته بیشترین همبستگی و معنی‌دار (**0/892=r) را با عملکرد دانه داشت و پس از آن مرحله R5 (تعداد روز از کاشت تا آغاز گل‌دهی؛ **0/892=r) قرار داشت. در بررسی مراحل فنولوژیکی، مراحل V4 (روز تا ظهور سه برگچه سوم) و R9 (روز تا رسیدن) با عملکرد رابطه منفی و مراحل R6 (روز تا گل‌دهی)، R7 (روز تا تشکیل غلاف) و R8 (روز تا پر شدن غلاف) با عملکرد رابطه مثبت نشان دادند. در بررسی اجزاء عملکرد، تعداد غلاف در بوته با عملکرد رابطه مثبت و تعداد دانه در غلاف با آن همبستگی منفی نشان داد. وزن صد دانه بیشترین همبستگی منفی (*0/671-=r) را با عملکرد دانه داشت. نتایج تجزیه علیت نشان داد که تعداد روز تا گل‌دهی (R6) و ارتفاع بوته به ترتیب بیشترین اثر مستقیم و مثبت و وزن صد دانه بیشترین اثر مستقیم و منفی را بر عملکرد دانه دارند. بنابر نتایج حاصل، برای داشتن ارقامی با عملکرد بالا باید در گزینش لاین‌هایی که ارتفاع بوته و دوره رشد رویشی بیشتر و وزن دانه کمتری دارند، اقدام نمود.

Keywords:

لوبیا قرمز , تجزیه علیت , همبستگی