واکاوی مفهوم فتنه و مصادیق آن در قرآن

یکی از محوری ترین مباحث قرآنی، بحث «فتنه» است که اطلاع و آگاهی از معنا و راه های برون رفت و مقابله با آن، تاثیر غیر قابل انکاری در سعادت بشر دارد. واژه معمولا بیانگر سلسله اقداماتی است که به منظور ایجاد تفرقه و نفاق میان افراد و یا اجتماع انجام می شود. شناخت فتنه و ویژگی های آن از مهمترین مسائل اجتماعی به شمار می آید که بدون این شناخت امکان هیچ گونه راه حل و گریزی از فتنه وجود ندارد.این مقاله با روش توصیفی – تحلیلی و با هدف یافتن معنای واژه فتنه به بررسی آیات قرآنی پرداخته تا تحلیل قرآن را از مسئله فتنه، مصادیق آن ارائه دهد. و نتیجه می گیرد که واژه فتنه درقرآن درمعانی مختلفی به کار رفته است که از جمله آن ها گمراهى، آزمایش، حجت، شرک، کفر، سوزاندن با آتش، عذاب، قتل، باز داشتن از راه خدا، محنت و بلاى شدید، شکنجه، آشوب و اخلال در نظم اجتماعی است. قرآن به مسئله فتنه از جهات مختلفی پرداخته است؛ زیرا ارتباط تنگاتنگی با مسئله امنیت و آرامش فردی و اجتماعی شخص و جامعه دارد و می تواند تأثیرات شگرفی در امر فلسفه آفرینش به جا گذارد؛ چون هدف آفرینش، تعالی انسان به تقرب به خداوند است که فتنه می تواند مانع این حرکت کمالی شود. لذا از جمله شناخت های ضروری و مفید در زندگی، «فتنه شناسی» است.

Keywords:

فتنه , قرآن , امتحان , بلا , تفرقه افکنی و نفاق