مروری بر رنگرزی الیاف طبیعی (پشم و ابریشم) در حلال سازگار با محیط زیست

خواص بسیار عالی سیالات فوق بحرانی منجر به کاربردهای متعدد آنها در صنایع مختلف از جمله صنعت نساجی شده است. از جمله کاربردهای سیالفوق بحرانی در صنعت نساجی میتوان به استفاده از آن در رنگرزی الیاف اشاره نمود. رنگرزی با استفاده از سیال فوق بحرانی روش جدید و قابل قبولیاست که می تواند جایگزین روش های متداول رنگرزی شود و مشکل فاضلاب را هم ندارد. امروزه نیاز به کاهش مقدار پساب های حاوی مواد رنگزا و موادشیمیایی در روشهای متداول رنگرزی، از دیدگاه هزینه عملیات تصفیه فاضلاب و آلودگی محیط زیست بسیار حایز اهمیت می باشد. در این راستایکی از روش هایی که ارایه شده است رنگرزی با دی اکسید کربن فوق بحرانی می باشد. رنگرزی در دی اکسیدکربن فوق بحرانی مشابه سیستم های آبیانجام شده با این تفاوت که در رنگرزی با آب، انتقال ماده رنگزا و حرارت از طریق آب انجام می شود در حالیکه در رنگرزی در محیط فوق بحرانی، اینانتقال توسط دی اکسید کربن فوق بحرانی صورت می گیرد. این محیط رنگرزی غیرسمی و غیرقابل اشتعال بوده و در عین حال ارزان قیمت نیز می باشد.همچنین دی اکسیدکربن شرایط بحرانی قابل وصولی داشته و پس از استفاده، قابلیت بازیابی و استفاده مجدد را دارد. هدف از این مقاله این است کهخواننده با رنگرزی در محیط فوق بحرانی آشنا شود. با توجه به کاربرد فراوان الیاف پشم و ابریشم در صنعت نساجی و به خصوص در فرش دستباف، لذادر این مقاله به مطالعه روشهای مختلف رنگرزی الیاف پشم و ابریشم در دی اکسیدکربن فوق بحرانی پرداخته شده است و به مزایا و محدودیت های اینروشها اشاره شده است.

Keywords:

الیاف طبیعی , رنگرزی , سیال فوق بحرانی , پشم , سطح فعال