ظرفیت های معماری متناسب با مفهوم کیفیت زندگی انسان در قرآن

مقاله حاضر پیرامون موضوعی بین رشته ای در ارتباط مفاهیم پایه در دانش معماری با آموزه های قرآنکریم است. از نظر این مقاله، مهم ترین داعیه یک اثر معماری، ارتقای سطح کیفی زندگی آدمی است ومعماری کیفیت های خود را از کیفیت زندگی انسان دریافت می کند؛ ازآنجایی که کیفیت زندگی انسان،ابعاد مختلف معنایی خود را از نظام معرفتی معماران نسبت به مفهوم انسان و زندگی شایسته او اخذمی نماید، طرح نسبت معماری و کیفیت زندگی انسان در یک پژوهش، بدون توجه به نظام معرفتی افراد در دریافت از این دو مفهوم ممکن نیست. بر اساس مفروضات مقاله، بهترین و کارآمدترین نظام هایمعرفتی، نظام معرفتی اسلام در قالب آموزه های قرآن بوده که بر پایه وجود فطرت در آدمی طرح ریزی شدهاست و حیات طیبه ، مبنای بنیادین کیفیت زندگی در آن به شمار می رود؛ بنابراین این پرسش که آموزه های قرآن کریم به مثابه نظام معرفتی چه نقطه نظراتی درخصوص کیفیت زندگی انسان دارد و ایننکات چگونه در معماری قابل پیگیری هستند، مهم ترین مسایل پژوهش قلمداد می گردند. در این راستاهدف این بوده است تا با طرح امکان پژوهش بین رشته ای، مسایل معماری به همراه تحلیل مواضع نظریقرآن کریم نسبت به موضوع انسان و زندگی وی انجام پذیرد؛ لذا موضوع انسان شناسی به مثابه معرفت پایه در دانش معماری معرفی شده که به شناخت زندگی انسان مبتنی بر آن منجر می شود و سرانجام ابعاد کیفیت زندگی انسان به عنوان دغدغه محوری رشته معماری مورد بازشناسی قرار گرفته اند. سرفصل عمده مطالعات بدین شرح بوده است: ابتدا ماهیت و هویت و منزلت انسان از منظر شریف قرآن مورد بررسی واقعشده است. سپس با تامل بر ابعاد مختلف زندگی انسان در هستی، مراتب حیات آدمی متناظر با مراتبوجودی او معرفی و نهایتا در تناظر با ظرفیت های معماری، بر درک صحیح نسبت ابعاد کیفی معماری درآیینه کیفیت زندگی انسان موثر و راهگشا بوده است.

Keywords:

معماری , انسان , کیفیت زندگی , حیات طیبه , قرآن کریم