تحلیل اساسی کارکردها و عناصر اسلامی شهری و سابقه ی ایجاد آن هابا تاکید بر عناصر فرهنگی و مذهبی شهر جاجرم

بیشتر محققانی که درباره ی نقش مذهب در پیدایش شهرها به تحقیق پرداخته اند، در میان ادیان بیش از همه بر ارتباط دین اسلام با توسعه شهری تاکید می کنند. چنانچه ویژگی کالبدی شهر اسلامی و کارکرد عناصر آن را تبلور بصری ماهیت اسلامی آن دانست آن وقت لزوم توجه بهنقش و کارکرد عناصر کالبدی برای برجسته شدن آن هویت، بیش از پیش ضرورت می یابد در صورت بی توجهی به آنها، هویت اسلامی و تاریخیآنها کم کم رنگ می بازد و عناصری جانشین می شوند که رنگ و بوی بومی ندارند و کارکردهای قبلی خود را از دست می دهند. نمونه بارز چنین تحولی را می توان در تغییر در میزان تاثیرگذاری نقش مسجد در ایفای نقش هویت شهر اسلامی دانست. مساجد جامع تا گذشته ای نه چندان دورنقش مرکزی داشته اند و این نقش کانونی، همواره منشا تحرک های اجتماعی، سیاسی و اقتصادی در اسلام و نیز روابط نزدیک دانشمندان با طبقهمتوسط شهری بوده اند. با توجه به نقش عناصر معماری اسلامی و کارکردهای آن در شکل گیری شهر اسلامی و تاثیر فرهنگ و دین مردم در شکل گیری عناصر شهری می توان گفت در هر شهری به هر اندازه از آمیزه های اسلامی در آن استفاده شده باشد .نشانه ی از فرهنگ غنی اسلام و نقش پر رنگ دین و شریعت در آن منطقه می باشد. شهرستان جاجرم نسبت به جمعیت خود بیشترین تعداد مساجد و اماکن مذهبی را در خوددارد و مردم اهمیتی زیادی برای بناهای مذهبی خود قایل می شوند. مراسمات مذهبی به نحو احسن در ایام های سوگواری برگزار می شود من جمله مراسم عزاداری امام حسین (ع) که دراین شهرستان و در کل منطقه زبان زد خاص و عام می باشد.

Keywords:

کارکرد ها , عناصر اسلامی , مذهب , جاجرم