بررسی مولفههای تاثیرگذار بر تعادل معماری زورخانه (نمونه موردی: زورخانهی نیرومند، زورخانهی شهدای کسنویه)

ایجاد شکاف میان تولیدات عصر حاضر با سیر تکامل دستاوردهای پیشکسوتان در حوزهی معماری موجب تولید فضاهایی ناخوانا و ناهماهنگ با یافت سنتی در شهرهای معاصر گردیده است. در ا ین میان بازشناسی آموزه های معماری سنتی ایران از اساسی ترین گام ها در جهت باززنده سازی هویت اصلی معماری ایرانی است. تعادل یکی از ا ین آموزهها است و از ویژگی های مهم معماری یا رانی است که موجب آرامش ذهنی ساکنین و بهره وران از ساختمان می شود. از طرفی زورخانه بهعنوان یکنهاد فرهنگی-اجتماعی که مسیول پرورش پهلوانان است؛ مستلزم تامینآرامش ورزشکار ان است و ا ین امر از طریق کالبد متعادل و متوازن و به دو روش امکانپذیراست؛ یکی ایجاد تعادل در طراحی کالبد زورخانه و دیگری از طریق ایجاد تعادل بین فرم کالبدی هر فضا با نوع فعالیتهای آن. مقاله حاضر در پی یافتن شاخص و ها مولفههای القاکنندهی تعادل در کل بنای زورخانه و اجزای آن (گود، سردم، غرفه، ورود ،ی دالان و ...) است. به ا ین منظور از روش تحقی ق مورد پژوهی و راه کارهای ترکیبی استفاده شد. لذا ضمن بررسی ادبیات موضوع، مولفه های القاکنندهی تعادل (عواملی نظیر : تقارن، ریتم، عناصر تکرار ،ی توازن بصری هندسه متعادل و شکل، رنگ و مصالح همگن و تناسب بین فعالیت هر فضا و کالبد آن) از دید نظر یه پردازان مختلف استخراج شد. سپس با توصیف هر یک از مولفهها و تحلیل زورخانههای نمونه مورد ،ی وجود یا عدم وجود هر یک از مولفهها در زورخانهها واکاوی شد. بد ین منظور دو زورخانه ی نیرومند و شهدای کسنویه به عنوان نمونه موردی انتخاب شدند و فضاهای آنها موردبررسی و واکاوی قرار گرفت. عوامل ایجادکنندهی تعادل در معماری زورخانه ها، وجود تقارن جزیی ، عناصر تکرارشونده، توازن بصری هندسه متعادل، رنگ و مصالح همگن و تناسب بین فعالیتهای درون هر فضا و کالبد فیزیکی آن است و عدم وجود مولفههایی نظیرریتم و تقارن کلی در بنای زورخانه مانعی برای وجود تعادل تلقی نمیشود .

Keywords:

هویت ایرانی , معماری زورخانه , تعادل , زورخانه نیرومند , زورخانه شهدای کسنویه