مطالعه دو مفهوم غم و شادی از دیدگاه مولانا (مورد مطالعاتی دفتر اول تا سوم مثنوی معنوی)

انسان تا انسان است هرگز از غم و شادی خالی نبوده، غم نتیجه تاثر نفس است ازحصول امری مکروه و شادی زاده تاثر از امری مطلوب و دوست داشتنی. جلال الدینمحمد بلخی یکی از بزرگان در حوزه تفکر اسلامی و عرفانی است. او عالم و آدم را باتمام اجزا و حوادث خود تحت تدبیر قدرت لایزال و مدبری حکیم می بیند از نگاه او غمو شادی نوعی احساس است و به همین جهت دو حالت کاملا درونی است نه بیرونی، لذاممکن است در اوج تنعمات، غمگین و متقابلا فردی شاد در شدت فقر و ناداری باشد.مولوی در آثار خویش در مقوله غم و شادی یکسان سخن نگفته است و با توجه بهمتعلق آن به دو نوع مطلوب و نامطلوب تقسیم کرده است. مولانا که خود معمولاشخصیتی در بسط و شادی است و سرمستی های او در سراسر مثنوی نمودار است به ماتعلیم میدهد که چگونه شادی را دوام بخشیم؛ اما با توجه به اینکه مولانا خود عارف وعالمی به نام بوده است، بدون شک دیدگاه های خاصی نسبت به غم و شادی دارد. غم وشادی از منظر عارف نسبت به غم و شادی از منظر انسان عادی متفاوت می باشد، مولانابه تقسیم غم و شادی به مطلوب و نامطلوب، در لفافه به این تفاوت ها اشاره کرده است.در این مقاله با استناد به سه دفتر اول مثنوی و با ارایه شاهد مثال به بررسی این مهم ازدیدگاه عرفا و عوام پرداخته شده است.

Keywords:

مولانا جلال الدین بلخی , مثنوی معنوی , غم مطلوب , غم نامطلوب , شادی