به کارگیری آزمایش های غیرمخرب برای افزایش دقت در ارزیابی لرزه ای و افزایش قابلیت اعتماد به بهسازی و بازسازی سازه های حیاتی

سازه های حیاتی بسیار زیادی از جمله مراکز تصمیم گیری و هدایت عملیات مدیریت بحران، بیمارستان ها، ساختمان های نظامی، ساختمان های دولتی مهم، پل ها و حتی سدهای بتنی در کشور موجودند که رفتار لرزه ای اغلب آن ها بنا به دلایلی با ابهام مواجه است. از جمله این دلایل می توان به عدم وجود نقشه های چون ساخت، کیفیت نامطلوب اجرا، آسیب دیدگی بتن در سازه (ترک خوردگی و مانند آن) و یا هر دلیل دیگری، اشاره کرد. برای ابهام زدایی و درک صحیح از رفتار لرزه ای این سازه ها، موضوع ارزیابی آسیب پذیری لرزه ای آن ها مطرح می شود. چرا که نخستین گام برای مقاوم سازی، بازسازی و نوسازی این سازه ها یا تمهیدات دیگر در جهت کاهش خسارات جانی و مالی و هم چنین مدیریت بحران در زمان وقوع زلزله، ارزیابی استحکام لرزه ای آن ها است. در ارزیابی لرزه ای سازه ها از بازرسی های چشمی، تحلیل های استاتیکی غیرخطی یا تحلیل های دینامیکی استفاده می شود. اما آن چه در همه این موارد از اهمیت بالایی برخوردار است، صحت نتایج این ارزیابی هاست. تنها در مواردی که نتایج بررسی های تئوری به رفتار واقعی سازه ها نزدیک است، قابلیت اعتماد به این ارزیابی ها، بالا است. امروزه آزمایش های استاتیکی و دینامیکی مناسبی بدون وارد آمدن خسارت به سازه جهت افزایش قابلیت اعتماد به ارزیابی های لرزه ای ارائه شده است که متاسفانه در ایران توجه چندانی به آن ها نشده است. این درحالی است که نتایج این آزمایش ها نه تنها به عنوان یک ابزار کنترل کننده، بلکه پیش نیاز هر گونه ارزیابی لرزه ای است. بر اساس این آزمایش ها پارامترهای موثر بر رفتار دینامیکی و عملکرد لرزه ای سازه ها از جمله پریود، شکل های مودی، میرایی، مقاومت بتن، ترک خوردگی بتن و وضعیت آرماتورهای سازه، قابل محاسبه و بررسی است که در این مقاله به عنوان پیش نیاز هرگونه ارزیابی لرزه ای، به این موارد پرداخته می شود.

Keywords:

آزمایش های غیرمخرب استاتیکی , آزمایش های غیرمخرب دینامیکی , رفتار دینامیکی , سازه های حیاتی