بازشناسی تطبیقی تصویر آفرینی نمادین گل در چکامه های ابن خفاجه و منوچهری

وصف نمادین طبیعت، گل و زیبایی های آن، یکی از موضوعات مورد توجه شاعران در طول تاریخ بوده و هست. این جلوه ها در شعر شاعران به فراخور محیط سرسبز که در آن می زیسته اند حضور چشمگیر دارد. ابن خفاجه و منوچهری، با بیانی پرشور، ساده و صمیمی مضامین شعری خود را با ارایه تصاویر شاعرانه ی نمادین و زیبایی ترسیم نموده و با آفرینش هنری خود به گل ها تشخص بخشیده و جلوه های مختلف آن را به نمایش گذاشته اند. این نوشتار با مقایسه و تحلیل تصاویر نمادین گل در دیوان منوچهری و ابن خفاجه، به سوالات زیر پاسخ می دهد: آیا با وجود تمایز زبان ها و فرهنگ ها، ذوق و ادب و تفکر دو شاعر در مواجهه با تصویر آفرینی نمادین و صورت پردازی، موضوعاتی از طبیعت چون گل یکسان برخورد کرده یا مسایل اقلیمی خود را وارد عرصه شعر کرده اند تصویرپردازی هنری و نمادین گل تا چه اندازه به هم نزدیک، و وجوه افتراق ابنخفاجه و منوچهری در چه زمینه هایی هست عناصر بلاغی و نوآوری وصفیات نمادین دو شاعر در ترسیم هییت گل تا چه اندازه نوآوری دارد روش ارایه موضوع بدین شرح است که اشعار هر یک از شعرا پس از نقل، به همراه تحلیل تصاویر نمادین، وجوه شباهت و افتراق آنها بیان می شود. همانگونه که از رهگذر مقاله آشکار گردید تصویرسازی هنری و نمادین هر دو شاعر، حسی و مبتنی بر عناصر طبیعت و به دور از تقلید است. یکی از مواردی که در هر دو شاعر مشترک است، و البته در منوچهری نمود بیشتری دارد، تصاویر نمادینی است که در آنها زن و یا چیزی که به زن مرتبط است، دیده می شود. این تفاوت که در این ترسیم نمادین، گل اقحوان در شعر منوچهری وجود ندارد و گل سوسن در میان اشعار ابن خفاجه با مفاهیم نمادین بیشتری نسبت به منوچهری رخ می نماید.

Keywords:

منوچهری دامغانی , ابن خفاجه , وصف نمادین گل , آفرینش هنری