بررسی خاستگاه تشخیص امور انتزاعی در شعر بیدل دهلوی

بهره گیری از امور انتزاعی در آفرینش تصاویر شعری کم و بیش در میان شاعران رواج دارد؛ چنانکه در سبک هندی این ورود و ظهور تصاویر انتزاعی را به عرصه شعر بیشتر می بینیم. بنابراین در سبک بیدل بسامد کاربرد واژه های ذهنی چنان بالاست که گویی پدیده های ذهنی در اندیشه وی زنده و مجسم و محسوس اند. دلایل ساخت این تصاویر مختلف است. پدید آمدن فیلسوفان نامدار و رایج شدن فنون و اصطلاحات فلسفی و برخی از علوم عقلی دیگر در بین اقشار فرهیخته به ویژه شاعران از این دلایل است. بیدل نیز با جاندارپنداری برخی امور انتزاعی چون عشق، بخت،خواب، فنا، فقر، جنون، نفس، حرص، مرگ و... تصاویر زنده و گویا آفریده است که خاستگاه بیشتر این تشخیص ها بیانگر مبانی اسطوره ای، کهن الگویی(روان شناختی) و عرفانی هستند.

Keywords:

بیدل , سبک هندی , امور انتزاعی , عشق , خواب , مرگ , حرص