تحول سنت ثار در تاریخ اجتماعی عصر جاهلیت

سنت ثار از ارکان فرهنگی در نظام ارزشی قبیله در عصر جاهلی بود، اما کارکردهای نامطلوب اجتماعی آن به مرور زمان وجدان بیدار جمعی از خردمندان و شاعران آن عصر را جریحه دار کرد. شناخت چیستی و کارکرد این سنت درنظام قبیله مسیله ای است که کمتر به آن پرداخته شده است. در همین زمینه تلاش شده است که از نظریه اجتماعی دورکیم به منزله کلیدی مفهومی برای درک تداوم و تحول سنت ثار بهره گرفته شود. میتوان گفت که واکنش خردمندان به تداوم این سنت، در بلندمدت، زمینه های روانی تحولی تدریجی و بالقوه برای تغییر نگرش به آن در فرایند تکامل جامعه قبیله ای را فراهم کرد. اقبال و توجه به حکمیت یعنی القای مجازات ترمیمی دیه به جای ثار (مجازات تنبیهی) یکی از پیشزمینه های این تحول بود.

Keywords:

جاهلیت , ثار , دورکیم , مجازات , ادب جاهلی , عربستان