بررسی سیر تاریخی و تحول کالبدی مناره و نقش آن در معماری و شهرسازی ایرانی اسلامی

یکی از مهمترین عناصر معماری و شهرسازی ایرانی اسلامی که جایگاه مهم و ویژه ای در فرهنگ معماری و آداب و سنن اجتماعی کشورمان دارد میل و مناره است، که متاسفانه با توجه به اقتضای منزلت اجتماعی – مذهبی کمتر مورد بحث و بررسی مورخان و باستان شناسان قرار گرفته است. زمانی به فن معماری مناره پی خواهیم برد که حتی الامکان در مورد تاریخچه، کالبد و کاربرد آن بررسی و تحقیق کرده باشیم در این گفتار صرفا0 مناره های دوره اسلامی مورد نظر است، لیکن از آنجا که معماری این دوره در ایران بدون تردید با تغییراتی ریشه در طرح های معماری قبل از اسلام دارند، اشاره به تاریخچه کوتاهی از معماری مناره های قبل از اسلام نیز ضروری می نماید. پژوهش حاضر از نوع توصیفی و تحلیلی میباشد که اطلاعات مورد نظر از طریق مطالعات کتابخانه ای، اسناد و مدارک گردآوری و جمع بندی شده است و هدف آن طرح و جمع بندی تعاریف مناره، تحلیل تاریخچه و چگونگی شکلگیری و اصول سازمان یابی آن در بناها و شهرهای اسلامی و مطالعه عناصر کالبدی مناره هاست. نتایج پژوهش به موارد متعددی اشاره دارد که در مقاله مشروحا0 به آن ها پرداخته شده است.

Keywords:

مناره , معماری اسلامی , مسجد , میل راهنما